محمود سینایی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد چابهار ، گروه شیلات، چابهار، ایران.
اشرفعلی حسینی - رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان چابهار، ایران.
مهدی بلوکی - کارشناس معاونت محیط زیست دریایی، سازمان حفاظت محیط زیست، تهران، ایران.

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت بالای رودخانه سرباز در استان سیستان و بلوچستان لزوم شناخت و کسب اطلاعات پیرامون محیط زیست این رودخانه به ویژه جوامع پلانکتونی آن بیش از پیش دارای ارزش و اهمیت است. از این رو، این تحقیق با هدف مطالعه جمعیت پلانکتونی رودخانه سرباز صورت گرفت. روش بررسی: نمونه برداری از ده ایستگاه ( کجدر، بندان، حیط، فیروز آباد، پل جکیگور، آب نمای سد پیشین، پل کهیربرز، هوت گت، شیرگواز، جور) به واقع در امتداد سواحل رودخانه سرباز  صورت ماهانه انجام گردید. نمونه ها در فرمالین ۱۰% فیکس و جهت آنالیز و شناسایی به آزمایشگاه منتقل شد. یافته ها: در ۱۰ ایستگاه مورد بررسی در رودخانه سرباز ۱۰ گونه مربوط به Bacillariophyceae شناسایی شده است . در بین انواع گونه های شناسایی شده Navicula با ۵ گونه بالاترین میزان فراوانی را دارا می باشد. در ایستگاه های مختلف نمونه برداری شده در رودخانه سرباز سه گروه از پلانکتون های جانوری شامل سخت پوستان، مژه داران و روتیفرها مشاهده شد. در این میان تنها رده سخت پوستان دارای دو جنس سیکلوپس و دافنی بوده و دو گروه دیگر تنها دارای یک جنس بودند. اما بالاترین میزان فراوانی و تراکم متعلق به گروه  مژه داران بود که در تمامی فصول و در همه ایستگاه ها Vorticella مشاهده گردید. در ایستگاه های نمونه برداری شده رودخانه سرباز  سخت پوستان با داشتن تنوع بیشتر، پایین ترین میزان فراوانی را به خود اختصاص داده اند. بحث و نتیجه گیری: بررسی جوامع پلانکتونی به صورت کمی و کیفی در رودخانه سرباز نشان داد که محیط مورد مطالعه از نظر تنوع و تراکم پلانکتونی در حد بسیار پایینی می باشد.

سخت پوستان, مژه داران, روتیفرها, رودخانه سرباز, Bacillariophyceae, Navicula, Vorticella