اثرات مستقیم و غیر مستقیم مخارج دولت بر آلودگی، رویکرد سیستم معادلات هم زمان

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 19، شماره: 0
  • کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-19-0_013
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 163
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مجید مداح

دانشیار اقتصاد، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

فاطمه رئوفی

کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: برخی فعالیت­های بازاری دارای پیامدهای منفی مثل آلودگی هوا و تخریب محیط زیست هستند، با وجود پیامدهای خارجی، بازار قادر به تولید بهینه کالاها و خدمات نیست و اصطلاحا شکست می­خورد. برای جلوگیری از شکست بازار لازم است تا دولت با مداخله در بازار و انجام هزینه­های لازم از طریق اتخاذ سیاست­های حفاظت محیط زیست و تدوین قوانین و مقررات مناسب در جهت کاهش آلودگی و برقراری شرایط بهینه تولید و مصرف حرکت کند. روش بررسی: به منظور بررسی اثر مخارج دولت بر آلودگی، ابتدا یک سیستم معادلات هم­زمان در دوره زمانی (۱۳۹۰- ۱۳۵۴) تصریح می­شود و پس از تخمین آن  با استفاده از روش­های حداقل مربعات دو مرحله­ای و حداقل مربعات سه مرحله­ای، رابطه بین اثرات مستقیم و غیر مستقیم دولت و آلودگی در اقتصاد ایران مورد تحلیل تجربی قرار می­گیرد. یافته ها: نتایج حاصل از تخمین سیستم معادلات تصریح شده در دو رویکرد ایستا و پویا به تفکیک اثرات مستقیم و غیر مستقیم نشان می­دهند که اولا اندازه دولت تنها دارای اثر مستقیم معنی­دار بر آلودگی سرانه است. ثانیا رابطه مثبت و معنی­دار بین اندازه دولت و انتشار آلودگی سرانه با ضریب کشش (۰۸/۰) در رویکرد ایستا و رابطه منفی و معنی دار بین اندازه دولت و انتشار آلودگی سرانه با ضریب کشش ( ۱۶۳/۰- ) در رویکرد پویا تایید می­شود. ثالثا علاوه بر اندازه دولت، درجه باز بودن اقتصاد و مصرف نیز دارای اثر مثبت کل و معنی­دار و نیز سرمایه­گذاری کل و جمعیت دارای اثر منفی کل و معنی­دار بر آلودگی سرانه در اقتصاد ایران هستند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به اثر معنی­دار افزایش مخارج دولت بر  کاهش آلودگی لازم است تا تخصیص منابع بخش عمومی در جهت  توسعه آموزش­های عمومی، اتخاذ و اجرای درست قوانین و مقررات زیست محیطی و تقویت امکانات و زیر ساخت­های عمومی افزایش یابد..

کلیدواژه ها

مخارج دولت, آلودگی, سیستم معادلات هم زمان, اقتصاد ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.