بررسی تاثیر شهرنشینی بر انتشار دی اکسید کربن در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (کاربرد مدل STIRPAT)

زمینه و هدف: هرچند شهرنشینی غالبا در متن نوسازی اقتصادی مورد بحث قرار می­گیرد، با این حال یک شاخص جمعیتی است که تراکم شهری را افزایش داده و ساختار رفتار انسانی را تغییر می­دهد و در نتیجه، الگوهای مصرف انرژی خانوار را تحت تاثیر قرار می­دهد. بر این اساس هدف پژوهش بررسی تاثیر شهرنشینی بر انتشار دی اکسید کربن در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی با استفاده از رهیافت پنل­دیتا و کاربرد مدل STIRPAT است. روش بررسی: روش به کار برده شده در پژوهش حاضر، از نوع علمی- تحلیلی بوده و هدف پژوهش کاربردی می باشد. آمار و اطلاعات مربوط به متغیرهای به­کاربرده شده در پژوهش از لوح فشرده ی WDI۲۰۱۴ استخراج شده است. ابزار اقتصادسنجی مورد استفاده در پژوهش، نرم افزار EViews و روش اقتصادسنجی به کار برده شده در پژوهش، روش پنل دیتا بوده که دامنه زمانی پژوهش فاصله­ی زمانی سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ و قلمرو مکانی پژوهش نیز ۴۳ کشور منتخب از کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی می باشد. یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که علامت ضرایب مطابق با مبانی نظری مورد انتظار بوده و از نظر آماری نیز معنی دار می باشند. به طوری که یک درصد افزایش در متغیرهای شهرنشینی، تولید ناخالص داخلی سرانه و شدت انرژی به ترتیب باعث افزایش ۵۷/۰، ۷۴/۰ و ۵۵/۰ درصد در انتشار گاز دی اکسید کربن می شود. بحث و نتیجه گیری: با توجه به تاثیر مثبت متغیرهای شهرنشینی، تولید ناخالص داخلی سرانه و شدت انرژی بر انتشار دی اکسید کربن، پیشنهاد می گردد که در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی، با بهینه سازی مصرف انرژی و افزایش استفاده از منبع انرژی های نو که آلودگی کم تر ایجاد می کنند و هم چنین کارآمد کردن مصرف انرژی در تولید و ارتقای تکنولوژی های تولید و توزیع انرژی در کشورها، واقعی سازی قیمت انرژی، ارتقای استانداردهای فنی و زیست محیطی تولیدات صنایع، افزایش راندمان مصرف انرژی و گسترش آموزش های فرهنگی حفظ محیط زیست و فراهم کردن بسترهای مناسب و توسعه ی روستاها، ضمن برقراری یک توازن جمعیتی، از آلودگی هوا و انتشار دی اکسید کربن کاسته شود.

کلیدواژه ها:

انتشار دی اکسید کربن ، تولید ناخالص داخلی ، شدت انرژی ، مدل STIRPAT ، روش پنل دیتا