تحلیل عدم قطعیت مدل های GCM و سناریوهای انتشار در ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر رواناب ماهانه حوضه بشار

زمینه و هدف: در این مقاله، بزرگی و اهمیت عدم­قطعیت­های ساختار مدل­های GCM و سناریوهای انتشار در نتایج ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر جریان ماهانه حوضه­ی رودخانه­ی بشار بررسی و مقایسه شده است. روش بررسی: جریان حوضه توسط یک مدل بارش-رواناب مفهومی به خوبی شبیه­سازی شد. سناریوهای اقلیمی دوره ۹۳-۲۰۶۷ خروجی شش مدل GCM برای سه سناریوی انتشار گازهای گل­خانه­ای به روش عامل تغییرات ریز مقیاس شد. با ورود داده­های اقلیمی دوره پایه و هر یک از ۱۸ سناریوی اقلیم آینده به مدل بارش-رواناب، اثر تغییر اقلیم بر جریان ماهانه­ی حوضه ارزیابی شد. با مقایسه دامنه­ی تغییرات نتایج تحت مدل­های GCM و سناریوهای انتشار مختلف، عدم­قطعیت آن­ها در نتایج بررسی و مقایسه شد. یافته­ها: در شبیه­سازی جریان ماهانه ضریب تعیین (R۲) در دوره­های واسنجی و اعتبارسنجی به ترتیب برابر ۹۶/۰ و ۹۴/۰ به دست آمد. تحت هر یک از سناریوهای انتشار و مدل­های GCM پیش­یابی می­شود جریان و رژیم فصلی رودخانه در اقلیم آینده تغییر کند. با وجود آن، هر یک از عدم­قطعیت­های ناشی از انتخاب مدل­های GCM و سناریوی انتشار در نتایج مهم است. به عنوان نمونه تحت سناریوهای انتشار و GCMهای مختلف میانگین جریان ماه دسامبر در آینده از ۲۶% کاهش تا ۱۲۳% افزایش یابد. بحث و نتیجه­گیری: پیش­یابی می­شود که تغییر اقلیم اثر مهمی بر جریان حوضه داشته باشد. اگرچه عدم­قطعیت مدل­های GCM از عدم ­قطعیت سناریوی انتشار بزرگ­تر است، اما هیچ یک از این عدم­قطعیت­ها در تصمیم­گیری طرح­های آینده­ی حوضه قابل چشم­پوشی نیست.

کلیدواژه ها:

جریان ماهانه ، عدم قطعیت ، تغییر اقلیم ، حوضه بشار