ارزیابی و مقایسه شاخص های رویه ای و محتوایی توسعه پایدار در مناطق ۷ و ۲۲ تهران

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 21، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-21-1_013
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 198
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهسا حاجی محمودی

کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه هنر، تهران

ناصر برک پور

استاد گروه شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران

پویان شهابیان

استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران (مسوول مکاتبات)

چکیده

چکیده زمینه و هدف: رشد روزافزون جمعیت و در پی آن بحران­های روبه­تزاید زندگی شهری، اصل توسعه پایدار را بیش از پیش در کانون توجه قرار می­دهد، ضمن آن که مشاهده عدم تعادل­ها در زندگی شهری نشان از عدم تحقق شاخص های پایداری دارد. آن چه که در اغلب نگرش­ها و روش های ارزیابی پایداری دیده می­شود، توجه صرف به ابعاد محتوایی یعنی شاخص های زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی است. اما در بسیاری از جوامع با وجود منابع غنی و کیفیت بالای زیست محیطی و هم چنین سطح مطلوب اجتماعی و اقتصادی باز هم شاهد ناکامی­ها و کمبودهایی در دستیابی به اهداف توسعه پایدار بوده­ایم. لذا به نظر می­رسد، بازبینی مجدد ابعاد و شاخص های پایداری و جامع­نگری بیش تر در این زمینه، بتواند راهکاری تازه پیش روی جوامع بگشاید. هدف این مقاله، ارزیابی پایداری توسعه شهری در دو منطقه ۷ و ۲۲ تهران با رویکردی متفاوت و با در نظرگیری ابعاد و جوانب پایداری در دو بخش محتوایی و رویه­ای است. بخش محتوایی شامل شاخص­های زیست­محیطی، اقتصادی و اجتماعی است که در واقع این شاخص ها در بطن جامعه بوده و وابسته به عوامل دیگری در جامعه تغییر می­کنند و متاثر از سیاست­های توسعه پایدار هستند. گروه دیگر شاخص­ها که اغلب در ارزیابی توسعه پایدار مورد غفلت واقع شده­اند گروه شاخص های رویه­ای هستند که در واقع متشکل از مجموعه شاخص هایی بوده که به صورت مستقل عمل کرده و مبین فرایند سیاست­ها در یک جامعه می­باشند. روش بررسی: در این زمینه از روش های مطالعات کتابخانه­ای و اسنادی، مشاهدات میدانی، پرسش نامه و مصاحبه استفاده شده و داده­های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و روش­های آماری مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. یافته­ها: یافته­های پژوهش نشان می­دهد، منطقه ۲۲ از نظر هر دو گروه شاخص­های محتوایی و رویه­ای نسبت به منطقه ۷ در وضعیت مطلوب­تری قرار دارد. بحث و نتیجه­گیری: منطقه ۲۲ با برخورداری از سرمایه­گذاری­های نسبتا گسترده مدیریت محلی (شهرداری منطقه) در زمینه توسعه پایدار به پشتیبانی از ظرفیت­های موجود منطقه پرداخته و لذا علاوه بر ارتقاء سطح کیفی مدیریت و حکومت محلی در منطقه، ظرفیت­سازی­های گوناگون و در نتیجه ارتقاء سطح جامعه مدنی را سبب گردیده است.

کلیدواژه ها

توسعه پایدار, ارزیابی پایداری, شاخص های محتوایی, شاخص های رویه ای, جامعه مدنی, حکومت محلی, مناطق ۷ و ۲۲ تهران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.