ارزیابی تناسب اراضی برای کاربری توریسم با استفاده از GIS و روش AHP (مطالعه موردی شهرستان همدان)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 21، شماره: 6
  • کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-21-6_017
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 165
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا پرور

کارشناس ارشد ارزیابی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ایران‬.

بهناز حشمت نیا

دانشجوی کارشناسی ارشد ارزیابی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ایران‬. (مسوول مکاتبات)

کامران شایسته

استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ایران‬.

چکیده

زمینه و هدف: امروزه توریسم به عنوان یکی از منابع عمده درآمد کشور مورد توجه است به طوری که هم بر اقتصاد و درآمدزایی کشور مبدا و هم میزبان تاثیر دارد. شهرستان همدان را می توان یک قطب گردشگری مهم در کشور دانست. این شهرستان به لحاظ منابع طبیعی، تاریخی و فرهنگی می تواند مقصد مناسبی برای گردشگران  باشد. با توجه  به رشد سریع گردشگری، مدیریت توریسم و کاهش آثار منفی توسعه پایدار توریسم به یک چالش بزرگ بران مدیران و تصمیم گیران در این حوزه تبدیل شده است. روش بررسی: این مطالعه شناسایی و اولویت بندی نواحی مستعد توریسم شهرستان همدان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) است. به منظور تلفیق نقشه های موضوعی از دو روش ترکیب خطی وزنی (WLC) و متوسط وزنی مرتب شده (OWA)  که از روش های ارزیابی چندمعیاره به شمار می روند استفاده شد. معیارها و زیرمعیارها بر اساس نظرات متخصصین انتخاب شدند. در این مطالعه ۷ معیار شامل شیب، جهت، فاصله از جاده، فاصله از آب، کاربری سرزمین و پوشش گیاهی استفاده شد. یافته ها: نتایج مربوط به نقشه نهایی بر اساس روش WLC نشان می دهد ۱۵۰۴۹ هکتار (۵/۵%) از اراضی شهرستان اولویت اول توان بسیار بالا، طبقه دوم با ۱۱۴۹۱۹ هکتار (۴۱%) توان بالا، طبقه سوم ۱۲۲۵۸۹ هکتار (۴۴%) توان کم و طبقه چهارم با ۲۶۲۹۲ هکتار (۵/۹%) توان بسیار کمی برای گردشگری دارد. بحث و نتیجه گیری: در نتایج هر دو روش بیش ترین پهنه های مناسب گردشگری در غرب و جنوب غرب شهرستان واقع شده است. مدیریت مناسب برای توسعه اکوتوریسم به منظور حفظ و نگهداری غنای زیستی در منطقه ضروری است. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند یک منبع مفید و کاربردی در جهت برنامه ریزی و توسعه اکوتوریسم برای  مدیران و  تصمیم گیرندگان باشد.

کلیدواژه ها

ارزیابی تناسب اراضی, AHP, GIS, اکوتوریسم, روش تصمیم گیری چند معیاره, همدان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.