حسن دارابی - هیات علمی گروه مهندسی طراحی محیط، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، ایران (مسوول مکاتبات)
ایمان سعیدی - هیات علمی گروه فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر، ایران

زمینه و هدف: مداخلات انسان منجر به تغییر در نظام­های طبیعی شده است. تغییرات اقلیمی برجسته ترین تغییرات است که اکوسیستم­های طبیعی را به طور اخص در محیط­شهری متاثر کرده و پایداری شهری را دچار مخاطره می­سازد. طراحی بازگشت پذیر منظر شهری راه­حلی است برای مقابله با این چالش. این مقاله چارچوبی  را برای طراحی بازگشت پذیر فضای سبز شهری در شرایط تغییرات اقلیم ارایه کرده است. روش بررسی: بلوار بهشت شهر بروجرد در استان لرستان محدوده مورد مطالعه را تشکیل می دهد. دراین مطالعه بازگشت پذیری مبتنی بر محورهای:انعطاف­پذیری، تنوع زیستی، تنوع ساختاری­حاصل بررسی ادبیات ارزیابی شده است. به منظور ارزیابی علاوه بر محورهای فوق شاخص­های اجتماعی، اقتصادی و زیبایی شناسی نیز مورد توجه قرار گرفته است. ارزیابی نهایی با استفاده روش دلفی مبتنی بر نظر متخصصین و AHP صورت گرفت. یافته ها: نتایج نشان می­دهد که محدوده مورد بررسی منظری شکننده دارد که  دارای تنوع زیستی بسیار ضعیفی است. بنابراین گونه­ای جدید انتخاب و براساس شاخص های بازگشت پذیری و سایر شاخص ها مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت طرح کاشت جدید با در نظر داشتن ابعاد بازگشت پذیری و اجتماعی - اقتصادی پیشنهاد شد. بحث و نتیجه گیری: فضاهای سبز موجود در برابر تغییرات اقلیمی آسیب پذیراست. سیکل­های ترکیبی مانند کمبود آب و تنش­های شهری بر شدت این آسیب پذیری می افزاید. با بکارگیری اصول بنیادین مانند طراحی بازگشت پذیر می توان ضمن بهبود کیفیت این فضاها، آن­ها را بازگشت- پذیر نمود. در نهایت باتوجه به نتایج به دست آمده راهبرد کلی برای بازطراحی فضاهای سبز شهری به منظور بهبود و تقویت منظر بازگشت- پذیر شهری ارایه شده است. 

تغییر اقلیم, بازگشت پذیری, طراحی اکولوژیک, فضای سبز, بروجرد