ارزیابی توان اکولوژیک حوضهی آبخیز سد تاجیار برای کاربری جنگلداری با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (AHP)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 21، شماره: 9
  • کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-21-9_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 369
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نفیسه رضاپور اندبیلی

دانشجوی دکترا، رشته محیط زیست (گرایش ارزیابی و آمایش سرزمین)، دانشگاه ملایر، ایران (مسوول مکاتبات)

فرحناز رشیدی

استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

زمینه و هدف: برنامه ریزیکاربری هابادیداکولوژیکراهحلمنطقیگسستنچرخهفقرجامعه وبحرانمحیطزیستوایجادبسترلازمبرایرسیدنبهتوسعهپایداراست. هدف از این مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک برای کاربری جنگلداری در حوضه آبخیز سد تاجیار در استان آذربایجان شرقی و بررسی میزان انطباق کاربری فعلی جنگلداری با توان اکولوژیک منطقه برای کاربری مذکور می باشد. روش بررسی: در این پژوهش، ابتدا با بررسی منابع مختلف و کسب استانداردها، معیارها و زیرمعیارها انتخاب شدند. معیارهای اصلی مورد استفاده در این مطالعه، عبارتند از: خاکشناسی، سنگ شناسی، توپوگرافی، اقلیم، پوشش گیاهی، فاصله از آب های سطحی، دسترسی به شبکه حمل و نقل، فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از مزارع و باغات و کاربری اراضی. سپس، با استفاده از پرسشنامه ی دلفی، وزن معیارها و زیرمعیارها تعیین گردید و از فرایند تحلیل سلسله مراتبی برای وزن دهی به معیارها بهره گرفته شد. درنهایت، کلیه ی لایه ها با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار تلفیق شدند و نقشه ی نهایی توان اکولوژیک منطقه به دست آمد. یافته ها: با توجه به بررسی های انجام یافته سه توان: کم، متوسط و زیاد به ترتیب: ۳۷۵۲ هکتار (۳۵%)، ۳۲۸۲ هکتار (۳۱%) و ۳۶۲۷ هکتار (۳۴%) از مساحت ۱۰۸۹۸ هکتاری منطقه مورد مطالعه را به خود اختصاص داده اند. که در مجموع فقط ۸۷/۳ درصد از منطقه، به طور متناسب با توان اکولوژیک آن برای جنگلداری، مورد استفاده قرار می گیرد. بحث و نتیجه گیری: یافته ها حاکی از آن است که تلفیق فرایند تحلیل سلسله مراتبی و سامانه اطلاعات جغرافیایی، دارای قابلیت بالایی جهت ارزیابی توان اکولوژیک اراضی برای کاربری جنگلداری می باشد.

کلیدواژه ها

ارزیابی توان اکولوژیک, سد تاجیار, جنگلداری, تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.