پهنه بندی خطر سیلاب شهری با استفاده از روش تصمیم گیری چند متغیره (مطالعه موردی: شهرک امام علی، شهر مشهد)

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 291

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ESTJ-21-11_014

تاریخ نمایه سازی: 19 مهر 1400

چکیده مقاله:

زمینه و هدف: سالانه در نقاط مختلف جهان، جان و مال بسیاری از مردم در اثر وقوع سیل به مخاطره می­افتد. تغییرات کاربری اراضی، افزایش شهرنشینی، ساخت و سازهای غیر اصولی، سیستم فاضلاب قدیمی و توسعه اراضی غیر قابل نفوذ در مناطق شهری اثرات مهمی دروقوع این خطر دارند، لذا به منظور مدیریت مناطق شهری، انجام اقدامات امدادی و اولویت­بندی مناطق جهت رفع مشکل سیلاب، باید مناطقی که بیش­تر دچار مشکل می­شوند مشخص شوند. روش بررسی: چندین معیار روی سیلاب شهری موثرند و در ایجاد سیلاب شهری نقش دارند که در تحلیل آسیب­پذیری مناطق شهری دربرابر سیلاب باید در نظر گرفته شوند. یکی از روش­هایی که با دقت کافی و با استفاده از اطلاعات موجود می­توان پتانسیل مناطق تحت خطر را مشخص کرد استفاده از روش تصمیم­گیری چند متغیره (MCDA) است که در این مطالعه برای تعیین پتانسیل خطر سیلاب در شهرک امام علی (ع) شهر مشهد استفاده شد. برای این منظور از شش لایه اطلاعاتی شامل لایه فاصله از کانال، شیب، کاربری اراضی، تراکم زهکشی، شیب­کانال اصلی و ارتفاع استفاده گردید. پس از تشکیل ماتریس مقایسه زوجی برای لایه­های ذکر شده، وزن لایه­ها با استفاده از دانش متخصصان و کارشناسان منطقه تعیین گردید و در نهایت نقشه مناطق مستعد خطر سیلاب تهیه گردید. یافته ها: نقشه پتانسیل خطر بدست آمده نشان داد که ۲/۸ درصد از منطقه که در نزدیکی خروجی حوضه و در اطراف کانال اصلی قرار دارند، دارای پتانسیل خطر بیش­تری هستند. نتیجه گیری: نتایج و بررسی­های میدانی نشان داد روش تصمیم­گیری چند متغیره روشی دقیق و مناسب برای پهنه­بندی خطر سیلاب شهری می­باشد و با استفاده از این روش می­توان مناطقی که دارای خطر آبگرفتگی بیش­تری هستند مشخص کرد.

کلیدواژه ها:

شهرک امام علی (ع) شهر مشهد ، تصمیم گیری چند متغیره ، سیلاب شهری ، نقشه پتانسیل خطر

نویسندگان

محمد رستمی خلج

استادیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران (مسوول مکاتبات)

دانا حسامی

کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، کرج، ایران

حسین سلمانی

دانشجوی دکتری، دانشگاه گرگان، دانشکده منابع طبیعی، گرگان، ایران

تیمور تیموریان

دانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، کرج، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Farhudi, R.; Zanganeh Shahraki; S., Saed Moucheshi, R., ۲۰۰۹. The ...
  • Macleod, C.J., Scholefield, D. and Haygarth, P.M., ۲۰۰۷. Integration for ...
  • Büchele, B., Kreibich, H., Kron, A., Thieken, A., Ihringer, J., ...
  • The effects of expansion of Mashhad metropolis on the natural ...
  • Asgharpoor, M. J., ۲۰۱۵. Multiple criteria decision making, University of ...
  • Rashed, T. and Weeks, J., ۲۰۰۳. Assessing vulnerability to earthquake ...
  • Gamper, C.D., Thöni, M. and Weck-Hannemann, H., ۲۰۰۶. A conceptual ...
  • Dai, F.C., Lee, C.F. and Zhang, X.H., ۲۰۰۱. GIS-based geo-environmental ...
  • Kolat, C., Doyuran, V., Ayday, C. and Süzen, M.L., ۲۰۰۶. ...
  • Zeng, H., Talkkari, A., Peltola, H. and Kellomäki, S., ۲۰۰۷. ...
  • Ghodsipoor, H., ۲۰۱۳. Analytic Hierarchy Process (AHP). Amirkabir University Press. ...
  • Mohammadi, J., Zangene, M., Abdoli, A., ۲۰۱۰. Assessing Life Quality ...
  • Mahdavi, M., ۲۰۰۶. Applide hydrology. University of Tehran press. ۴th ...
  • Kayastha, P., Dhital, M.R. and De Smedt, F., ۲۰۱۳. Application ...
  • Fernandez, D.S. and Lutz, M.A., ۲۰۱۰. Urban flood hazard zoning ...
  • Behniyafar, A., Ghanbarzadeh, H., Mansouri Daneshvar, M. R., ۲۰۰۹. Landslide ...
  • Laskar, A., ۲۰۰۳. Integrating GIS and Multi criteria decision making ...
  • نمایش کامل مراجع