راضیه لیب زاده - کارشناس ارشد مهندسی معماری،مرکز تحقیقات دانشگاه علم و صنعت ایران
محمدعلی خان محمدی - استادیار گروه معماری دانشگاه علم و صنعت ایران

تجارب ارزنده گذشتگان در طول تاریخ، همواره سرمایۀ اصلی اندیشمندان در گرهگشایی از مشکلات وحرکت به سوی آینده بهتر بوده است. انتقال تجارب گذشتگان از نسلی به نسل دیگر باعث پیشرفت علمیو فنی، تداوم فرهنگی، تحکیم هویت ملی تقویت حس خوداتکایی بوده و زمینه را برای موفقیتهایجدیدتر علمی و فنی و دستیابی به توسعه پایدار فراهم آورده است. معماری گذشته ایران به خصوص دردوران پس از اسلام، مملو از نمونه های باارزش بکارگیری شیوه های پردازش بنا بصورت کارا و بهینه ودستیابی به آنچه که امروز معماری پایدار نامیده می شود، می باشد.علیرغم این واقعیت روشن، متأسفانه تاریخ معاصر ایران به دلایل زیاد و در ابعاد مختلف با انقطاعفرهنگی و گسست از تجارب تاریخی و اصول بیزمان جاری در سنتهای ارزشمند فرهنگ خودی، مواجهشده است و یکی از آثار این گسست، دور شدن از هویت بومی و ارزشهای اسلامی در آثار معماری امروزایران است. عدم استفاده درست از تجارب ارزشمند تاریخی در حوزه معماری، ساماندهی محیط مصنوع وفنآوریهای آن در دستیابی به اصل پایداری در بنا، شاهد روشن این مدعاست.و « بازشناسی و فهم معماری و شهرسازی اسلامی ایران » در راستای یکی از اهداف همایش در خصوصاین مقاله بر آن است تا به بیان ضرورت ،« ماهیت و هویت معماری وشهرسازی اسلامی » با محوریتبازخوانی معماری بومی بر مبنای اصول معماری اسلامی-ایرانی پرداخته و راهکارهای دستیابی به این مهمرادر حد امکان مطرح سازد. متن حاضر با استفاده از مطالعه تطبیقی و تحلیلی روشهای موجود در مراجعهبه سنتهای معماری ایرانی-اسلامی، به شناخت نقاط ضعف و قوت آنها میپردازد و تلاش در جهت یافتنراهکارهای مناسب برای برونرفت از مشکلات متولوژیک موجود در این روشها و تبیین مسیری مناسببرای باززندهسازی هویت بومی معماری اسلامی -ایرانی و بهرهبرداری عالمانه از سنتهای آن را در جهتدستیابی به معماری پایدار مدنظر قرار میدهد.

معماری اسلامی-ایرانی، پایداری، سنت، هویت، متدولوژی