اورامان، فرازی از هویت معماری و شهرسازی اسلامی ایران

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: اولین همایش ملی معماری و شهرسازی اسلامی
  • کد COI اختصاصی: NCIAU01_045
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 3318
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

صلاح الدین مولانایی

عضو هیات علمی دانشگاه کردستان، پژوهشگر دکترای معماری دانشگاه علم و ص

سارا سلیمانی

عضو هیات علمی دانشگاه کردستان، دکترای معماری

چکیده

در این مقاله بخشی از معماری منطقه اورامان استان کردستان در ناحیه غربی ایران، با تاکید برساختار ویژه روستاهای کوهستانی این منطقه و بر مبنای عوامل موثر در شکل گیری آن مورد بررسیقرار گرفته است. در حاشیه غرب و شمال غرب کشور، در سلسله کوههای منشعب زاگرس، ساختاریبرگرفته از خصایص انسانی و اعتقادات اسلامی آرمیده است که بخش مهمی از سابقۀ هنر و معماریایرانیان محسوب می گردد. هویت معماری این منطقه، نشانگر اصول و ارزشهای بنیادین معماری،بالاخص معماری اسلامی و تاثیرات مبانی اعتقادی اسلام در شکل گیری معماری و شهرسازی آنمی باشد. ضمن اینکه بدلیل ویژگیهای محیطی و شرایط خاص اقلیمی و جغرافیایی، ترکیب اصول واعتقادات فرهنگی و دینی با عوامل فیزیکی نظیر نحوه ساخت، روشهای اجرا و مصالح بومی، در شکلگیری و هویت بخشی معماری اصیل منطقه تاثیرات بسزایی داشته است. بسیاری از کارشناسان در شکلرا مطرح نموده و معتقدند که (Determinism) گیری بافت روستاهای کوهستانی، بحث جبر گراییبدلیل ناگزیری در تقابل با عوامل اقلیمی و جغرافیایی، بافت این روستاها از یک جهت خاص تبعیتنموده اند. اما بر اساس مطالعات در بسیاری از روستاهای منطقه اورامان، علیرغم نوع خاص و جهتغالب شیب و توپوگرافی، تلاش شده است تا حد امکان جهت گیری اصلی بافت روستا به سمت قبلهبوده یا پیرامون فضاهای مذهبی نظیر مسجد و بقعه امامزاده شکل گرفته و این ارزش معنوی به نحویدر معماری خود را نشان داده است. چرخش خانه ها و خروج از خط توپوگرافی تا آنجا که در توان معماران بوده و بر مبنای فناوریهای بومی در این مناطق مشاهده می گردد. سایر اصول معماری اسلامینظیر محرمیت، درونگرایی و خودبسندگی بهمراه اصول و ارزشهای دینی که در مقاله بدانها پرداخته شدهاست؛ در ساختار معماری اورامان و ایجاد هویتی شاخص، متجلی شده است.

کلیدواژه ها

معماری اسلامی، هویت، معماری کوهستانی، کردستان، اورامان

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.