بررسی نقش کتیبه ها در تعالی فضای مساجد (مساجد جامع اصفهان، یزد و مسجد شیخ لطف اله)

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: اولین همایش ملی معماری و شهرسازی اسلامی
  • کد COI اختصاصی: NCIAU01_021
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 3991
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدرضا بمانیان

دانشیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس

نوشین ناگهانی

دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

کتیبه های معماری از کنار هم قرار گرفتن خط و نقش به دست آمده و برحسب زمان، م ک ان وموقعیتشان با مواد و مصالح متفاوتی کار شده اند. خوشنویسی در می ان هنرها ی اسلام ی بد لیل ای ن ک هکاربردی برای بیان مستقیم کلام الهی بوده، همواره از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. اول ین ک لاموحی الهی در قرآن با هنر خواندن پیوند خورده (سوره علق) و خداوند به قلم و آنچه با قلم نوشته شده،سوگند می خورد(سوره قلم). جایگاه خوشنویسی در معماری را می توان به عنوان عنصر ی تزئین ی وکاربردی که در تمام دوران ها برای هماهنگ نمودن و تعالی بخشی انواع گوناگون بنا در جهان اسلام بهکار رفته است، مشخص نمود. نوشته های قرآنی استفاده شده در کتیبه ها، به غیر از زیبایی و معنوی بودنکلام خداوند، معنای ویژه ای برای مسلمانان داشته و یادآور توحید و حضور خداوند در همه جا هستند.هنگام ورود به مسجد کتیبه ها در همه جای بنا، بندگان را به ستایش خدا دعوت ک رده و باعث درکحضور الهی می گردند.در مقاله حاضر به با استفاده از روش تحقیق تحلیلی_ توصیفی به بررسی مقی اس،محل قرارگیری و نقش کتیبه ها در تعالی بخشی به فضای معماری مساجد پرداخته شده است و پس ازبررسی ادبیات موضوع، در مطالعه میدانی کتیبه ها در سه مسجد و در سه دوره زما نی متفاوت موردمطالعه قرارگرفته است. بدین منظور مساجد جامع اصفهان، جامع یزد و مسجد ش یخ لطف الله اصفهانانتخاب شده و در این پژوهش نقش کتیبه های معماری بکار رفته در تعالی فضای معماری به دقت موردبررسی قرارگرفته است.

کلیدواژه ها

کتیبه ها، خوشنویسی، فضای معماری، مساجد

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.