تحلیل معنایی فعل «گفتن» در چارچوب نظریه معناشناسی قالبی: یک بررسی پیکره بنیاد

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: دوماهنامه جستارهای زبانی، دوره: 10، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_LRR-10-4_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 514
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

لیلا رحمتی نژاد

Ph.D. Candidate in Linguistics – Islamic Azad University – Qom- Iran.

سید مصطفی عاصی

Professor of Linguistics- Institute for Humanities and Cultural Studies- Tehran- Iran

علی رضا قلی فامیان

Associate Professor of Linguistics- Payame Nour University – Tehran –Iran.

مسعود قیومی

Assistant Professor of Linguistics - Institute for Humanities and Cultural Studies- Tehran- Iran.

چکیده

یکی از دستاوردهای مهم زبان شناسی شناختی، «نظریه معنا شناسی قالبی» فیلمور (۱۹۸۲) است. این نظریه بیانگر اصلی مهم در معناشناسی شناختی است که بیان می­کند  معانی واژه ها درون نظامی از دانش درک می شوند که در تجربه اجتماعی و فرهنگی انسان ریشه دارد. درواقع، فیلمور در این نظریه درک معنای واژه ها را از طریق قالب هایی که هر واژه فرا می خواند، میسر می داند و «قالب های معنایی» را نمایانگر بخش های یک رویداد می داند که برای اتصال گروهی از کلمات به مجموعه ای از معانی به­کار می روند. از طرفی، افعال به عنوان مهم ترین ارکان زبان در بیشتر حالت­ها و اعمال یک رویداد حضور دارند و در تفسیر معنا نقش بسزایی ایفا می کنند. هدف پژوهش حاضر، ارائه تحلیل پیکره­ بنیاد و توصیفی برای شناسایی حوزه ها و قالب های معنایی فعل «گفتن» در زبان فارسی و ترسیم قالب اصلی آن در چارچوب نظریه معناشناسی قالبی و طرح تحقیقاتی فرهنگ نگاری «فریم نت» است. برای نیل به این هدف، با بهره گیری از فرهنگ ها، پیکره های معاصر فارسی و سامانه فریم نت ۴۴ حوزه و قالب معنایی از فعل «گفتن» در زبان فارسی شناسایی شد. سپس، مفهوم «بر زبان آوردن و بیان کردن» به عنوان معنای اصلی و سر­نمون این فعل تعیین و «انگاره شعاعی» آن برای نخستین­بار ترسیم گردید. در نهایت، قالب اصلی این فعل با استفاده از اصول و مفاهیم مطرح در نظریه قالبی فیلمور ایجاد شد.    

کلیدواژه ها

Key words: Frame Semantics theory, semantic frame, frameNet, polysemy, radial category., واژه­های کلیدی: نظریه معناشناسی قالبی, قالب معنایی, فریم نت, چندمعنایی, مقوله شعاعی.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.