واکنش رشد و عملکرد برنج به تاریخ بذرپاشی و روش کاشت در کشت مستقیم در رشت

تغییر نظام کشت برنج از کشت نشایی به کشت مستقیم، سبب کاهش قابل توجه نیروی کارگری و هزینه های تولید می­شود. به­منظور بررسی اثر تاریخ بذرپاشی و روش کاشت بر رشد و عملکرد رقم هاشمی در کشت مستقیم، آزمایشی در سال ۱۳۹۷ به­صورت کرت­های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی در موسسه تحقیقات برنج کشور-رشت انجام شد. عامل اصلی شامل تاریخ بذرپاشی (۱۱، ۱۸ و ۲۵ اردیبهشت و یک، هشت، ۱۵ و ۲۲ خرداد) و عامل فرعی شامل روش کاشت (دست­پاش، کاشت خطی و کاشت کپه­ای) بودند. همچنین، تیمار شاهد کشت نشایی نیز به تیمارهای آزمایشی افزوده شد. تجزیه واریانس نشان داد که اثر تاریخ بذرپاشی بر عملکرد شلتوک معنی­دار بود، ولی اثر روش کاشت و اثر متقابل بین آن ها بر عملکرد شلتوک معنی­دار نبود. حداکثر عملکرد شلتوک به­میزان ۴۴۱۴ و ۴۳۲۵ کیلوگرم در هکتار، به­ترتیب در تاریخ بذرپاشی ۱۱ و ۲۵ اردیبهشت به­دست آمد و تاخیر در بذرپاشی، منجر به کاهش معنی­دار عملکرد شد، به طوری­که عملکرد شلتوک در تاریخ بذرپاشی یک، هشت و ۱۵ خرداد در مقایسه با تاریخ بذرپاشی ۱۱ اردیبهشت، به­ترتیب ۴۱، ۴۳ و ۷۰ درصد کاهش یافت. همچنین بین عملکرد شلتوک در کشت مستقیم (۱۸۴±۴۴۱۴ کیلوگرم در هکتار) و کشت نشایی (۲۱۵±۴۲۹۵ کیلوگرم در هکتار) اختلاف معنی­داری وجود نداشت. در ضمن، وزن خشک علف­های هرز تحت تاثیر تاریخ بذرپاشی و روش کاشت قرار نگرفت. به­طورکلی و براساس نتایج این تحقیق، عملکرد مطلوب برنج در کشت مستقیم، با بذرپاشی از تاریخ ۱۱ تا ۲۵ اردیبهشت به دست آمد.

کلیدواژه ها:

دست­پاش ، زمان کاشت ، کاشت خطی ، کاشت کپه­ای ، کشت مستقیم برنج