علیرضا یوسفی - موسسه تحقیقات واکسن و سرمسازی رازی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
محمد مهدی رنجبر - موسسه تحقیقات واکسن و سرمسازی رازی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

آزمایش های کنترل کیفیت ژنتیک حیوانات آزمایشگاهی از فرآیندهای مهم تولید و پرورش حیوانات آزمایشگاهی است. هدف این پژوهش، پایش ژنتیکی جایگاه های ایمونوژنتیکی H-۲Kو H-۲Dدر موش های همخون BALB/c مورد استفاده در ایران بود. در این آزمایش، بر اساس استاندارد FELASA از بافت طحال تعداد ۳۰ سر موش BALB/c (۱۵ نر و ۱۵ ماده) نمونه برداری شد. سپس با استفاده از کیت های اختصاصی استخراج RNA و سنتز cDNA انجام شد. برای تعیین وضعیت ژنتیکی مارکرهای مد نظر، به ترتیب قطعات ۸۲۰ و ۲۹۵ جفت بازی از توالی ژن کد کننده ی H-۲D و H-۲K با روش PCR و پرایمرهای اختصاصی تکثیر شد. تفاوت های نوکلئوتیدی در قطعات تکثیر شده نسبت به توالی مرجع، وجه تمایز بین آلل ها و هاپلوتایپ های مختلف قرار گرفت. توالی نمونه های مورد آزمایش با استفاده از روش توالی یابی سنگر تعیین و پس از پیرایش اولیه و مقایسه با آلل های استاندارد موش نژاد BALB/c، وضعیت ژنتیکی برای مارکرهای مورد آزمایش تعیین شد. نتایج نشان داد که از تعداد ۳۰ سر موش مورد آزمایش، تعداد ۲۵ سر در جایگاه H-۲K  دارای آلل d (آلل استاندارد موش BALB/c) بود، یک سر موش آلل d جهش یافته و ۴ سر دارای آلل k بودند. همچنین از کل نمونه ها، تعداد ۲۵ سر در جایگاه H-۲D دارای آلل d منطبق با توالی مرجع بودند. در این جایگاه، تعداد ۳ سر موش آلل d جهش یافته و ۲ سر آلل غیر از d داشتند. بین موش های نر و ماده از نظر فراوانی آلودگی ژنتیکی تفاوتی وجود نداشت (۰۵/۰

پایش ژنتیکی, کمپلکس سازگاری بافتی, مارکر ژنتیکی, موش آزمایشگاهی