مهسا آقابزرگی - دانشجوی کارشناسی ارشد، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
عاطفه چمنی - گروه محیط زیست، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران (مسوول مکاتبات).

زمینه و اهداف: حضور خرچنگ­های منزوی در زنجیره غذایی آبزیان و پرندگان ساحلی و نقش قابل توجه در پاک­سازی محیط نشان­دهنده­ی اهمیت مطالعه این گونه­ها به عنوان شناساگرهای زیستی است. از این رو مطالعه حاضر به تعیین میزان غلظت سرب و کادمیوم در رسوبات و بافت سخت خرچنگ منزوی در سواحل جزیره کیش و مقایسه آن با استانداردهای جهانی پرداخته است. روش بررسی: برای تعیین غلظت سرب و کادمیوم، ابتدا با استفاده از طرح نمونه­برداری تصادفی، تعداد ۳۰ نمونه رسوب و ۶۰ نمونه خرچنگ از جنوب و جنوب شرق جزیره کیش در سال ۱۳۹۵برداشت گردید. سپس غلظت سرب و کادمیوم موجود در بافت سخت هر نمونه بافت و رسوب با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتری جذب اتمی اندازه­گیری و با حدود استاندارد مقایسه شد. یافته­ها: میانگین سرب و کادمیوم در رسوبات سواحل جنوب و جنوب شرق جزیره کیش به ترتیب ۲۰/۶۳ و ۹۴/۲ میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد که هر دو از استانداردهای کیفیت رسوب کانادا و آمریکا بالاتر است. میانگین سرب و کادمیوم در بافت سخت نمونه های مورد مطالعه نیز به ترتیب ۹۲/۲۰ و  ۰۹/۲ میلی گرم بر کیلوگرم اندازه گیری شد. بحث و نتیجه­گیری: میانگین سرب و کادمیوم در بافت سخت نمونه ها از میانگین به دست آمده در مطالعات مشابه روی آبزیان خلیج فارس به مراتب بالاتر است. تاثیر متقابل سرب و کادمیوم در ایجاد اختلال در فیزیولوژی رشد به اثبات رسیده است. کادمیوم در تغذیه، رشد، بقا و فعالیت های تولیدمثلی Coenobita scaevolaتاثیر منفی دارد.

خرچنگ منزوی, (scaevola Coenobita), سرب, کادمیوم, رسوب