ارزیابی و مقایسه سطح پایداری گندم دیم و آبی در استان گلستان

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 22، شماره: 7
  • کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-22-7_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 325
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فرزانه بهادران

دانشجوی کارشناسی ارشد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.

اعظم رضایی

استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. (مسوول مکاتبات)

فرشید اشراقی

استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.

علی کرامت زاده

استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.

چکیده

زمینه و هدف: پایداری کشاورزی به عنوان پیش­نیاز اصلی برای سودآوری بلندمدت بخش کشاورزی تلقی می شود. ارزیابی پایداری کشاورزی نقش مهمی در دستیابی به توسعه پایدار دارد. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی و مقایسه پایداری گندم دیم و آبی در استان گلستان انجام یافته است. روش بررسی: داده­های مورد نیاز با مراجعه به سازمان جهادکشاورزی استان گلستان، استفاده از سیستم هزینه تولید جهاد کشاورزی و همچنین تکمیل پرسشنامه، استخراج و جمع­آوری گردید. برای وزن­دهی معیارهای تعیین کننده پایداری ازنظرات متخصصان اقتصاد کشاورزی، ترویج کشاورزی، محیط زیست، زراعت و گیاه­پزشکی استفاده شد. در نهایت، با استفاده از تجمیع شاخص های اقتصادی، اجتماعی و زیست­محیطی به ارزیابی و مقایسه پایداری محصولات گندم آبی و دیم در استان گلستان طی سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ پرداخته شد. برای تحقق اهداف تحقیق از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد.         یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که در شاخص های زیست­محیطی (مصرف کود، آفت­کش ها، مصرف آب آبیاری ، ورود ماشین آلات به مزرعه و کشاورزی تلفیقی) گندم دیم سازگاری بیشتری با محیط زیست دارد و با نمره ۶۷۹/۰ پایدارتر از گندم آبی با نمره ۳۲۱/۰ است. همچنین، در شاخص های اقتصادی (حاشیه ناخالص کشاورزی، ارزش ناخالص محصول، عملکرد تولیدات زراعی و بیمه) گندم آبی با نمره ۵۳۸/۰ پایدارتر از گندم دیم با نمره پایداری ۴۶۲/۰ می­باشد. در شاخص های اجتماعی نیز (تحصیلات، سن، شغل جانبی نیروی کار و تعداد افراد تحت تکفل) گندم دیم با نمره ۵۶/۰ پایدارتر از گندم آبی با نمره ۴۴/۰ می باشد. به علاوه، میزان شاخص پایداری کل نشان می­دهد که گندم دیم از گندم آبی پایدارتر است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج، پیشنهاد می­شود کشت محصول گندم با گونه­های مقاوم به کم­آبی ترویج گردد.

کلیدواژه ها

پایداری, تحلیل سلسله مراتبی, گندم آبی و دیم, گلستان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.