حسین نجف زاده ورزی - استادیار، بخش فارماکولوژی و سم شناسی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران، اهواز
صالح اسماعیل زاده - دانشیار، بخش فارماکولوژی و سم شناسی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران، اهواز
حسن مروتی - استادیار، بخش فارماکولوژی و سم شناسی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران، اهواز
رضا آویزه - دانشیار، بخش فارماکولوژی و سم شناسی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران، اهواز
معصومه عزتی گیوی - دانش آموخته دکترای دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران، اهواز

نارسایی کلیوی از بیماری های رایج در سگ محسوب می شود. آمینوگلیکوزیدها ازجمله جنتامایسین بدلیل واکنش های اکسیداتیو و آسیب به سلول های توبول کلیه ها می توانند موجب سمیت کلیوی گردند. با توجه به رویکرد قابل توجه به داروهای آنتی اکسیدان در کاهش عارضه فوق، هدف از مطالعه حاضر مقایسه اثر سیلیمارین (عصاره دانه گیاه خارمریم) با ویتامین E بر روی تغییرات پاتولوژیک بافت کلیه ناشی از جنتامایسین در سگ بود. آزمایش در ۲۵ قلاده سگ در ۵ گروه ۵تایی به مدت ۹ روز به صورت زیر انجام شد: گروه ۱ بدون دریافت دارو (شاهد)، گروه ۲ جنتامایسین، گروه ۳ جنتامایسین+ ویتامین E، گروه ۴ جنتامایسین+ سیلیمارین و گروه ۵ جنتامایسین+ سیلیمارین+ ویتامین E را دریافت کردند. جنتامایسن به میزان mg/kg ۲۰ و ویتامین E به میزان mg/kg۲۵ و سیلیمارین به میزان mg/kg ۲۰ به صورت خوراکی و روزانه تجویز شد. بعد از ۹ روز، کلیه ها در کالبدگشایی، از نظر ماکروسکوپی و در مقاطع پاتولوژیک از نظر تغییرات بافتی ارزیابی شدند. در بررسی هیستوپاتولوژیک بافت کلیه تغییرات متعددی ازجمله گلومرولونفریت در همه گروهها بجز گروه کنترل مشاهده شد. اما این ضایعه در گروه ۴ مشاهده نشد. این نتایج نشان داد که سیلیمارین و ویتامین E تقریبا اثر مشابهی در سمیت کلیوی ناشی از جنتامایسین دارند. اما در بررسی هیستوپاتولوژیک، سیلیمارین اثر بهتری از ویتامین E و یا ترکیب این دو داشت.

جنتامایسین, سیلیمارین, ویتامین E, سگ, سمیت کلیوی