نسرین فاضل - مربی، دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
حبیب ا... اسماعیلی - دانشیار، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد
نازنین شماعیان رضوی - مربی، دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه

خونریزی پس از زایمان یکی از علل ناخوشی و مرگ و میر مادران می باشد. مطالعات (WHO) سازمان بهداشت جهانی نشان می دهد که ۸۰% جمعیت جهان از جنبه پزشکی به گیاهان وابسته هستند و استفاده از فرآورده های گیاهی در زنان بیشتر است. در حالی که اثر آنها بر زایمان و خونریزی پس از زایمان مشخص نیست، بنابراین پژوهشی با هدف تعیین تاثیر افشره زیره (Cuminum cyminum L.) بر میزان خونریزی پس از زایمان انجام شد. این پژوهش، از نوع کارآزمایی بالینی و دوسوکور می باشد که با هدف تعیین تاثیر افشره زیره بر خونریزی بعد از زایمان در بیمارستان شهیدان مبینی شهر سبزوار انجام گردید. در این پژوهش، ۱۲۴ زن سزارین شده (۶۶ نفر گروه دارو و ۵۸ نفر گروه دارونما) به روش مبتنی بر هدف انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. دارو و دارونما بعد از قطع سرم به میزان سه دوز با فاصله ۲۰ دقیقه به بیمار داده شد. قبل از شروع مداخله و در پایان ۳ ساعت بعد از اولین دوز پد و شان زیر بیمار وزن گردید. روشهای آماری مورد استفاده کای دو، تی دانشجویی و رگرسیون لوجستیک بود. براساس نتایج پژوهش، میزان ارتفاع رحم، قبل از ۱۲ ساعت بعد از مداخله اختلاف آماری معنی دار نداشت (۱۵/۰=p). همچنین میزان هموگلوبین و هماتوکریت قبل و بعد از مداخله اختلاف آماری معنی داری نداشت (۴۵/۰=p) و از نظر میزان خونریزی در گروه دارو و دارونما دو گروه همگن بودند (۷۵/۰=p). یافته های پژوهش نشان داد که تاثیر افشره زیره و دارونما بر میزان خونریزی بعد از زایمان یکسان می باشد. بنابراین عقیده عوام مبنی بر افزایش حجم خونریزی تایید نمی شود؛ بنابراین پیشنهاد می شود که افشره زیره بر خونریزی بعد از زایمان و اختلال قاعدگی زنان با مدت طولانی تر مورد پژوهش قرار گیرد.

زیره (Cuminum cyminum L.), افشره زیره, خونریزی بعد از زایمان, سزارین