تاثیر خشکی و نیتروژن بر تسهیم ماده خشک اسفرزه (Plantago ovate Forsk)

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و کود نیتروژن بر خصوصیات مرفولوژیکی و تسهیم ماده خشک اسفرزه (Plantago ovate Forsk)، تحقیقی در سال ۱۳۸۹ در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه ولی عصر رفسنجان به اجرا درآمد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل چهار سطح نیتروژن (۰، ۶۰، ۱۲۰ و ۱۸۰ میلی گرم نیتروژن از منبع اوره در کیلوگرم خاک) و چهار سطح آبیاری (شاهد ۱۰۰%، ۸۰%، ۶۰% و ۴۰% ظرفیت مزرعه) بود. نتایج نشان داد که اثر متقابل خشکی و نیتروژن بر عملکرد دانه و وزن خشک کل معنی دار است، به طوری که در شرایط ۱۰۰% ظرفیت مزرعه بیشترین وزن بذر (۷۲/۱ گرم در بوته) در تیمار ۱۲۰ میلی گرم نیتروژن در کیلوگرم خاک بدست آمد که نسبت به شاهد افزایش ۷۷ درصدی داشت. در تیمار خشکی ملایم (۸۰% ظرفیت مزرعه) مصرف نیتروژن به میزان ۱۲۰ میلی گرم نیتروژن بر کیلوگرم خاک باعث افزایش ۹۳ درصدی وزن خشک کل نسبت به شاهد (بدون کود) گردید. همچنین، با افزایش تنش خشکی، تسهیم ماده خشک به نفع اندام های زیرزمینی تمام شده و نسبت ماده خشک ریشه به طور معنی داری افزایش یافت، هر چند در این شرایط نسبت ماده خشک ساقه و دانه با تغییر معنی داری مواجه نشد؛ اما با افزایش کود نیتروژن نیز ماده خشک بیشتری به سمت برگ منتقل و ماده خشک کمتری به دانه منتقل گردید.

کلیدواژه ها:

اسفرزه (Plantago ovate Forsk) ، خشکی ، انتقال ماده خشک ، عملکرد دانه