عیسی معروف پور - استادیار دانشگاه کردستان
مجید بهزاد - دانشیار دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده مهندسی علوم آب
مینا بهزادی نسب - کارشناش ارشد سازمان آب و برق خوزستان

یکی از انواع پمپ هایی که در استان خوزستان با توجه به وضعیت توپوگرافی آن فراوان استفاده می شود، پمـپ هـای جریـان محوری و مختلط هستند . این پمپ ها که در دو نوع شافت و غلافی و مستغرق سـاخته مـی شـوند ، در جاهـایی کـه نیازمنـد دبـی زیـاد و ارتفاع های پمپاژ کم تا متوسط هستند کاربرد دارند . سازندگان این پمپ ها توصیه می نمایند که جهت کـارکرد مطلـوب، ایـن پمـپ هـا در حوضچه یا ) ) Sump نصب شوند که این حوضچه ها خود عامل مهمی در ته نشینی رسوبات و مشکلات بعدی می گردد . حال اگـر بتـوان از این پمپ ها بدون ) ) Sump و بصورت نصب مستقیم در جریان رودخانه استفاده نمود ، بخش عمده ای از مشکلات از جمله رسوبگذاری حل می گردد . به عبارتی کارگذار ی پمپ های جریان محوری و مختلط در جریان مستقیم رودخانه و آبگیری به طریق اسکله برای این پمپ ها از لحاظ هیدرولیکی مسئله دار بوده و بر عملکرد پمپ ها اثر می گذارد . ایجاد فاصله بهینه شیپوری پمپ از کف رودخانه، کنترل سرعت جریـان آب در رودخانه به منظور جلوگیری از سر عت های بالای نزدیک شدن جریان به دهانه شیپوری پمپ ها و همچنین آبگیری پمپ ها به صورت عمود بر جریان آب موجب پایین آوردن راندمان کاری این پمپ ها و به عبارتی تغییر نقطه کاری آنها و در نهایت عدم تأمین دبی مورد نظر به وسیله پمپ می باشد . روش های دیگر ایستگاه های پ مپاژ با پمپ های جریان محوری و مختلط در استان به علت مشکل رسـوبگذاری در ایستگاه ها، چندان رضایت بخش نبوده بطوری که این رسوبگذاری علاوه بر این که آبگیری ایستگاه پمپاژ را با مشکل مواجه ساخته ، بلکـه سالیانه هزینه های گزافی را برای لایروبی ایستگاه ها به سیستم بهر ه برداری کننده تحمیل می کند . در این مقاله ابتدا به طـور مختـصر بـه مشکلات هیدرولیکی مطرح شده در خصوص استفاده از پمپ های جریان محوری و مختلط در جریان مستقیم رودخانه پرداخته مـی شـود ، سپس راهکارهایی در خصوص تعدیل یا کاهش مسایل مذکور به منظور امکان استفاده از پمپ های فـوق الـذکر در جریـان هـای مـستقیم رودخانه ارایه می شود .

پمپ های جریان محوری، پمپ های جریان مختلط، آبگیری، رودخانه