تاثیر ویتامین B۱ و هورمون IBA بر ریشه زایی و رشد سلول های کورتکس ریشه های نابجای قلمه های رزماری (Rosmarinus officinalis L.) در شرایط کشت هیدروپونیک

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، دوره: 31، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IJMAPR-31-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 238
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه علوی نایینی

کارشناس ارشد، گروه باغبانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت

زهرا اسرار

دانشیار، بخش زیست شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان و عضو مرکز تحقیقات داروهای گیاهی دانشگاه علوم پزشکی کرمان

حسین مظفری

دانشجوی دکترا، بخش زیست شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

گیاه رزماری (Rosmarinus officinalis L.) از لحاظ زینتی و دارویی دارای ارزش زیادی می باشد. مطالعه وضعیت رشد و آناتومیک این گیاه در مرحله ریشه زایی قلمه ها اهمیت دارد. در این پژوهش، تاثیر جداگانه و همزمان ویتامین B۱ (تیامین) و ایندول بوتیریک اسید (IBA) بر رشد طولی، ریشه زایی و ساختار آناتومیک ریشه های نابجای قلمه های رزماری در محیط کشت هیدروپونیک مطالعه گردید. ترکیب تیمارها با استفاده از آزمایش فاکتوریل به صورت ۹ ترکیب تیماری حاوی سه سطح از دو ماده IBA و ویتامین B۱ تعیین گردید. تیمارها به مدت دو هفته در شرایط استاندارد نور، دما و رطوبت بر قلمه ها اعمال شد. سپس با استفاده از مقطع گیری عرضی و رنگ آمیزی مضاعف، وضعیت آناتومیک ریشه از لحاظ مقطع عرضی، رشد سلول های کورتکس، تراکم ریشه های فرعی و تارهای کشنده با استفاده از میکروسکوپ نوری و همچنین رشد طولی قلمه ها مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمارهای جداگانه و همزمان B۱ و IBA به خوبی بر رشد طولی، مورفولوژی و آناتومی قلمه های رزماری در مرحله ریشه زایی تاثیر معنی دار داشت. به هر حال نتایج نشان دادند که ویتامین B۱ بیشتر تاثیر بر رشد ریشه داشته است و هورمون اکسین (IBA) با تحریک تقسیم سلولی در دایره محیطیه می تواند ریشه زایی را در قلمه ها تحریک کند. بنابراین کاربرد همزمان این دو ماده، به خوبی و به طور چشمگیری بر تکثیر و رشد گیاه زینتی و دارویی رزماری تاثیر معنی دار داشته و از این دو ماده می توان در شرایط تجاری و مزرعه نیز استفاده نمود و حتی می توان در مورد سایر گیاهان زینتی که مشکل تکثیر دارند نیز استفاده نمود.

کلیدواژه ها

رزماری (Rosmarinus officinalis L.), سلول های کورتکس, ویتامین B۱, ریشه زایی, ریشه نابجا, IBA

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.