بررسی سازگاری و فنولوژی برخی از گونه های جنس آویشن در شرایط زراعی

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، دوره: 31، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IJMAPR-31-3_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 287
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عباس زارع زاده

مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد

حسن مداح عارفی

دانشیار، گروه تحقیقات بانک ژن منابع طبیعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران

ابراهیم شریفی عاشورآبادی

دانشیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران

علی میرحسینی

مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد

محمدرضا عرب زاده

کارشناس، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد

چکیده

جنس Thymus از خانواده Lamiaceae بیش از ۲۱۵ گونه مختلف آن در سراسر جهان یافت می شود. این جنس در ایران شامل ۱۸ گونه معطر و چند ساله است که از میان آنها ۴ گونه انحصاری ایران هستند. گونه های مختلف آویشن در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی مورد استفاده قرار می گیرند. این پژوهش به منظور آشنایی با نحوه کاشت، داشت، برداشت، سازگاری و تولید گونه های مختلف جنس آویشن برای مصارف سنتی و تامین مواد اولیه برای کارخانه های داروسازی و اسانس گیری و کاهش بهره برداری بی رویه از طبیعت، از سال ۱۳۹۰-۱۳۸۷ به مدت چهار سال در ایستگاه تحقیقات گیاهان دارویی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد به اجرا درآمد. برای این منظور بذرهای ۶۹ اکسشن از گونه های مختلف آویشن ارسالی از بانک ژن منابع طبیعی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در کرت های آزمایشی کشت شد (۳۰ بوته از هر اکسشن). سپس مراحل فنولوژی، میزان استقرار گیاهان و به علاوه میزان تولید محصول، سطح تاج پوشش، ارتفاع گیاه، وزن هزاردانه و میزان تولید بذر آنها مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از ۶۹ اکسشن کشت شده ۸ اکسشن با شرایط اقلیمی ایستگاه سازگار، ۲۸ اکسشن نسبتا سازگار و ۳۳ اکسشن کمتر سازگار بودند. میانگین درصد بوته های استقرار یافته در هر کرت آزمایشی در سالهای ۱۳۸۸، ۱۳۸۹ و۱۳۹۰ به ترتیب ۷۵%، ۶۸% و ۵۸% بود. در پایان اجرای طرح حداقل میزان استقرار ۷% مربوط به اکسشن XDRNJI (T. lancifolius×T. pubescens) با منشا استان مرکزی و حداکثر ۱۰۰% مربوط به اکسشن BHUXDR (T. fedchenkoi×T. pubescens) با منشا استان زنجان به عنوان اکسشن برتر سازگار معرفی شد.

کلیدواژه ها

سازگاری, فنولوژی, Thymus, یزد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.