تعیین روابط بین انتقال ماده خشک و برخی صفات مورفولوژیک در ژنوتیپ های جو به کمک تجزیه به عامل ها تحت شرایط تنش کم آبی

  در این مطالعه تجزیه به عامل­ها و تعیین سهم صفات مختلف در بروز صفات کمیدر جو مورد بررسی قرار گرفت. ۴۰ ژنوتیپ جو به صورت کرت ­ های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک ­ های کامل تصادفی با ۳ تکرار مورد آزمایش قرار گرفتند. سطوح تنش آبی به عنوان عامل اصلی به صورت آبیاری کامل (شاهد)، تنش متوسط (یک دوم آب آبیاری) وتنش شدید (قطع آبیاری) و ژنوتیپ­ها به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. عملکرد دانه تنها با مقدار انتقال ماده خشک ساقه همبستگی مثبت و معنی­دار در سطح احتمال یک درصد نشان داد. نتایج تجزیه به عامل­ها در شرایط بدون تنش و تنشیک دوم آبیاری، ۵ عامل اول و در شرایط تنش قطع آبیاری ۴ عامل اولرا تعیین کرد که به ترتیب ۹۶/۸۳%، ۶۶/۸۳% و ۱۳/۷۴% از تغییرات داده­ها را توجیه نمودند. در کل، در هر سه سطح تنش صفات سهم انتقال ماده خشک از ساقه و سپس پدانکل به دانه بسیار حایز اهمیت بودند و با افزایش سطح تنش صفات مقدار انتقال ماده خشکاز ساقه و پدانکل، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، طول میانگره دوم، طول پدانکل و طول محور سنبله اهمیت بیشتر و صفات کارایی انتقال از ساقه و پدانکل به دانه، تعداد دانه در سنبله و عملکرد دانه اهمیت کمتری در گزینش بهترین ژنوتیپ­ها پیدا کردند. به طور کلی، از نتایج حاصل می­توان چنین استنباط کرد که صفات مربوط به انتقال می­توانند شاخص­های مهمی برای ارزیابی و انتخاب ژنوتیپ­های جو تحت شرایط تنش خشکی به حساب آیند.

کلیدواژه ها:

انتقال ماده خشک ، تجزیه به عاملها ، صفات مورفولوژیک ، جو