ارزیابی پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم نان (Triticum aestivum L.) با استفاده از روش آثار اصلی جمع پذیر و اثر متقابل ضرب پذیر (AMMI)
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 10، شماره: 25
- کد COI اختصاصی: JR_JCB-10-25_009
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 287
نویسندگان
Department of Plant Breeding, Shahed University, Tehran, Iran
Shahed University, Tehran, Iran
Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
چکیده
بهمنظور بررسی اثر متقابل ژنوتیپ × محیط و تعیین ژنوتیپهای پایدار،۳۰ ژنوتیپ گندم نان با دو شاهد شامل ارقام چمران و چمران۲ با استفاده از طرح آلفا لاتیس در ۴ تکرار و ۶ مکان ( اهواز، داراب، دزفول، ایرانشهر، خرمآباد و زابل) در طی دو سال زراعی (۹۴-۱۳۹۲) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب نشان داد که بین محیطها، ژنوتیپها و اثر متقابل ژنوتیپ و محیط اختلاف معنیداری در سطح احتمال ۱ درصد وجود داشت. نتایج حاصل از تجزیه AMMI نشان داد که اثر اصلی ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط در سطح احتمال ۱% معنیدار بوده و چهار مولفه اصلی اول در مجموع حدود ۹/۹۰ درصد از مجموع مربعات برهمکنشها را توجیه نمودند. در این تحقیق برای بررسی پایداری ارقام از آماره ارزش پایداری AMMI (ASV) استفاده شد که در این راستا ژنوتیپهای ۲، ۶، ۱۴و ۲۸ کمترین ASV را به خود اختصاص دادند. ژنوتیپهای ۲، ۶ و ۱۴ با داشتن عملکرد بالاتر از میانگین کل بهعنوان ژنوتیپهای پایدار با عملکرد بالا شناخته شدند. بایپلات اولین مولفه اصلی و میانگین عملکرد دانه برای ژنوتیپ ها و محیط ها مشخص نمود که ژنوتیپهای ۹، ۲۸، ۲۵، ۱۲، ۱۴، ۱۰، ۲ و ۶ اثر متقابل پایینی داشتند، اما ژنوتیپهای ۱۴، ۱۰، ۲ و ۶ با داشتن میانگین عملکرد بالاتر از میانگین کل نسبت به بقیه بهعنوان ژنوتیپهایی با پایداری مطلوب انتخاب شدند. بای پلات مربوط به دو مولفه اصلی اول اثر متقابل نشان داد که ژنوتیپهای ۲، ۶، ۷ و ۱۴ به علت داشتن میانگین عملکرد بیشتر از میانگین کل، ژنوتیپهایی با سازگاری عمومی خوب شناخته شدند. گروهبندی ژنوتیپها بر مبنای مدل SHMM آنها را در ۳ گروه قرار داد در گروه اول ۲۲ ژنوتیپ، در گروه دوم ۹ ژنوتیپ و در گروه سوم تنها ژنوتیپ ۲۰ قرار گرفتکلیدواژه ها
AMMI, Compatibility, Genotype × Environment interaction, Wheat, Yield stability, گندم, پایداری عملکرد, امی, اثر متقابل ژنوتیپ در محیط, سازگاریاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.