مهدیه زارع کهن
نادعلی بابائیان جلودار
رضا اقنوم - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد
سید علی طباطبایی
سید کمال کاظمی تبار

پژوهش حاضر در راستای شناسایی نشانگرهای مولکولی مرتبط با صفات فنولوژیک روز تا پنجه ­دهی، روز تا ساقه­ دهی، روز تا سنبله­ دهی، روز از ساقه ­دهی تا سنبله­ دهی، طول دوره­ی پرشدن دانه و تعداد روز تا رسیدن فیزیولوژیک و با استفاده از ۴۰۷ نشانگر SSR و AFLP روی ۱۴۸ ژنوتیپ جو به روش نقشه­ یابی ارتباطی انجام شد. این آزمایش در قالب دو طرح آلفا لاتیس با پنج بلوک ناقص در دو تکرار تحت شرایط نرمال و تنش شوری (EC=۱۲ dsm-۱) در سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ و در مزرعه­ ی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی یزد صورت پذیرفت. نقشه ­یابی ارتباطی بر اساس مدل خطی مخلوط (MLM) با استفاده از نرم ­افزارهای Structure و Tassel انجام شد. براساس ۴۰۷ نشانگر مورد استفاده در این مطالعه، ساختار ژنتیکی جمعیت به دو زیرجمعیت فرعی (۲=K) تقسیم گردید که نتایج حاصل از رسم بارپلات نیز موید آن بود. در نقشه­ یابی ارتباطی به روش MLM، در شرایط نرمال و تنش شوری به ترتیب ۴ و ۴۶ نشانگر ارتباط معنی­ داری با صفات مورد مطالعه نشان دادند و تغییرات قابل توجهی از صفات مورد مطالعه را توجیه نمودند. در این مطالعه چندین مکان ژنی کمی مشترک برای صفات مورد مطالعه شناسایی شد. وجود نشانگرهای مشترک در میان صفات می­تواند ناشی از اثرات پلیوتروپی و یا پیوستگی نواحی ژنومی دخیل در کنترل این صفات باشد. نتایج بدست آمده از مطالعه حاضر، اطلاعات ارزشمندی در زمینه مبنای ژنتیکی صفات مورد مطالعه ارائه می ­دهد که  می­توان در برنامه­ های اصلاحی جو از جمله انتخاب به کمک نشانگر استفاده نمود.    

Association mapping, Barley, Mixed linear model, Population genetic structure, Salt stress, تنش شوری, جو, ساختار ژنتیکی جمعیت, مدل خطی مخلوط, نقشه­یابی ارتباطی