علی ستاری - Plant Breeding, Faculty of Agriculture, University of Zabol, Zabol, Iran
محمود سلوکی - Plant Breeding, Faculty of Agriculture, University of Zabol, Zabol, Iran
نادعلی باقری - Plant Breeding and Biotechnology, Sari Agricultural sciences and natural resources university, Iran
براتعلی فاخری - Plant Breeding, Faculty of Agriculture, University of Zabol, Zabol, Iran
علیرضا نبی پور - Rice Research Institute of Iran, Mazandaran Branch, Agriculture Research, Education and Extension Organization, Amol, Iran

    شمال ایران بخصوص مازندران بخش عمده­ای از برنج مصرفی کشور ایران را تامین می کند. در طول مراحل رشد برنج، اجزای عملکرد تحت تاثیر شرایط محیطی قرار می گیرند و عملکرد نهایی یک رقم به ژنوتیپ و پاسخ آن به شرایط محیطی بستگی دارد. در این مطالعه، کشت۱۱ لاین امید بخش برنج بهمراه ارقام والدینی (دیلمانی، سپیدرود، سنگ طارم و ندا) در سه منطقه از استان مازندران (دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، موسسه تحقیقات برنج آمل و ایستگاه تحقیقاتی چپرسر تنکابن) برای شناسایی ژنوتیپ های پایدار انجام گردید، بر اساس تجزیه امی، محیط، ژنوتیپ و اثرات متقابل ژنوتیپ و محیط اثر معنی داری بر عملکرد داشته و سهم هر کدام به­ترتیب ۵۸/۲۷، ۳۲/۳۰  و۹۳/۲۱ درصد از کل تغییرات را در برداشتند و اثر متقابل ژنوتیپ و محیط نیز به دو مولفه اصلی تفکیک گردید، سهم اولین مولفه اصلی ۱/۸۵ درصد از کل اثرمتقابل ژنوتیپ و محیط را بخود اختصاص داده و سهم دومین مولفه اصلی ۹/۱۴ درصد بود. بر اساس تجزیه بای پلات امی، رقم ندا و لاین ۵ برای منطقه آمل، لاین ۱۱۷برای ساری و رقم سپیدرود و لاین ۴۸ برای تنکابن سازگاری خصوصی خوبی برای این مناطق داشتند و پایدارترین ژنوتیپ، لاین ۱۱۷ با عملکردی متوسط حدود ۶ تن در هکتار، که برای همه مناطق قابل توصیه می باشد.    

Adaptability, AMMI, G×E interaction, Rice, Yield stability, برنج, اثرات متقابل ژنوتیپ و محیط, امی, سازگاری و پایداری عملکرد