مژده شیخی حموله - Department of Plant Breeding and Biotechnology, University of Zabol,
لیلا فهمیده - Department of Plant Breeding and Biotechnology, University of Zabol,
فاطمه بناءکاشانی - University of Tehran
محمود سلوکی - Department of Plant Breeding and Biotechnology, University of Zabol,

   علف مار یا کبر با نام علمی Capparis spinosa L. از گیاهان دارویی بوته ای و چندساله اقلیم های گرم و خشک است که در تابستان رشد می کند. این گیاه حاوی ترکیبات مهمی از جمله فلاونوئیدها، ترپن ها، آلکالوئیدها، گلیکوزیدها و گلیکوزینولات ها می باشد. علی رغم نیاز روزافزون برای تکثیر انبوه این گیاه، اطلاعات کمی در مورد روش های ازدیاد آن وجود دارد. در این پژوهش برگ لپه­ ای، برگ، غنچه، پرچم، محور روی لپه، ریشه، گلبرگ، کاسبرگ و گره در محیط کشت MS حاوی تنظیم ­کننده­ های رشدی KIN،NAA ، BAP وIBA  با غلظت­های مختلف به­ منظور باززایی مستقیم گیاهچه، برای تولید شاخساره کشت شدند، تا بهترین محیط کشت­ها برای تولید شاخساره و ریشه در کشت درون شیشه ای ریزنمونه ­های مختلف گیاه علف مار شناسایی شود. در آزمایش حاضر به ­جزء ریزنمونه­ های گره، هیچ کدام از ریزنمونه­ ها باززایی نشان ندادند و میزان باززایی سایر ریزنمونه­ ها صفر بود. باززایی گیاه علف مار در مدت ۵ تا ۸ هفته از ریزنمونه گره حاصل شد. بهترین محیط برای تولید شاخساره محیط MS حاوی ۲ میلی­گرم بر لیتر BAP و بهترین محیط ریشه دهی محیط MS حاوی ۱ میلی­ گرم بر لیتر  NAAبود.  با توجه به اهمیت گیاه دارویی علف مار­ و مشکل تکثیر این گیاه از طریق بذر، استفاده از این محیط ها و ریزنمونه گره به­منظور تکثیر این گیاه در شرایط کشت درون شیشه ای پیشنهاد می ­گردد.

Explant, Regeneration, Capparis spinosa L, Tissue culture, Hormone, ریزنمونه, باززایی, Capparis spinosa, کشت بافت, هورمون