وراثت پذیری اسیدهای چرب کلزای زمستانه در شرایط کاشت معمول و تاخیری

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 12، شماره: 35
  • کد COI اختصاصی: JR_JCB-12-35_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 272
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسن امیری اوغان

Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.

امیرحسین شیرانی راد

Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.

فرناز شریعتی

Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.

چکیده

     به منظور مطالعه نحوه توارث صفات مربوط به کیفت دانه شامل میزان روغن دانه و اسیدهای چرب کیفی کلزا تحت شرایط کاشت معمول و تاخیری، ۳۱ ژنوتیپ شامل هفت لاین و سه تستر زمستانی و ۲۱ دورگ F۱ در قالب دو طرح بلوک ­های کامل تصادفی با دو تکرار در دو تاریخ کشت نیمه اول مهر (نرمال) و نیمه اول آبان (تاخیری) در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج کشت شدند (۹۱-۹۰). تجزیه واریانس مرکب اختلاف معنی داری بین تیمار ­ها از لحاظ میزان روغن دانه و اکثر اسید های چرب در هر دو شرایط کاشت نرمال و تاخیری نشان داد. از این رو، تنوع ژنتیکی قابل توجهی از لحاظ همه صفات بین ژنوتیپ های مورد بررسی وجود داشت. برآورد­های وراثت‎پذیری عمومی و خصوصی اکثر صفات در شرایط کاشت تاخیری کمتر از شرایط کاشت معمول بدست آمد و این امر عمدتا به دلیل برآورد کمتر اجزای واریانس در شرایط کاشت تاخیری بود. افزون براین، وراثت‎پذیری عمومی در هر دو شرایط کاشت معمول و تاخیری عموما متوسط به بالا (بین ۰۱/۷۲ تا ۱۰۰) برآورد شد. وراثت‎پذیری خصوصی صفات در هر دو شرایط کاشت از ۸۱/۲۰ تا ۲۰/۸۰ درصد در نوسان بود، بنابراین گزینش برای صفاتی با وراثت‎پذیری خصوصی متوسط به پایین در نسل های اولیه چندان راه­گشا نخواهد بود و بهتر است برای بهبود این صفات از پدیده هتروزیس بهره مند شد. در هر دو محیط نقش اثر غیر افزایشی ژن ها در کنترل صفات کیفی بیشتر مشهود بود، بنابراین گزینش برای این صفات بدون بهره وری از اثر غالبیت ژنی چندان موثر نخواهد بود.  

کلیدواژه ها

Additive and non additive effects, Cold stress, Gene action, Line×Tester analysis, Oilseed rape, اثرات افزایشی و غیر افزایشی, تجزیه لاین×تستر, تنش سرما, کلزا, نحوه عمل ژن

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.