ارزیابی رواناب مستقیم مستخرج از مدل های آبنمود واحد لحظه ای تبدیل لاپلاس و H۲U (مطالعه موردی: حوزه آبخیز خانمیرزا)

استخراج آبنمود رواناب مستقیم، به عنوان یکی از مهمترین روش­ها جهت ارزیابی وضعیت آبی حوزه­های آبخیز مطرح می­باشد. با توجه به نقص کمی و کیفی آمار ایستگاه­های هیدرومتری، مدل­های آبنمود واحد مصنوعی و به ویژه نوع لحظه­ای آن­ها جهت دستیابی به آبنمودهای مذکور کاربرد دارند. عملکرد مدل­های آبنمود واحد لحظه­ای تبدیل لاپلاس و H۲U تاکنون در ایران ارزیابی نشده است لذا در مطالعه حاضر، این مدل­ها در حوزه­ آبخیز خانمیرزا از توابع استان چهارمحال و بختیاری مورد بررسی قرار گرفتند. بدین ترتیب که ۷ رخداد متناظر بارش- رواناب برای حوزه­ آبخیز مطالعاتی انتخاب گردید و سپس مدل تبدیل لاپلاس با استفاده از باران موثر و زمان تاخیر و مدل H۲U با استخراج پارامترهای رتبه و میانگین زمان پیمایش حوزه آبخیز اجرا شدند. سپس با تبدیل آبنمود­های واحد لحظه­ای به دست آمده از مدل­ها به آبنمود­های رواناب مستقیم، امکان مقایسه آنها با آبنمود­های مشاهده­ای فراهم گردید. با انجام مقایسه آماری آبنمودها مشخص شد که مدل­های تبدیل لاپلاس و H۲U به ترتیب دارای میانگین مطلق خطای نسبی ۳۶/۰ و ۵۶/۰ هستند. بنابراین مدل تبدیل لاپلاس، آبنمودهای مشاهداتی را با دقت بیشتری نسبت به مدل H۲U شبیه­سازی نموده که ضریب کارایی ناش- ساتکلیف، معیار انحراف و ارزیابی ظاهری نیز این اولویت­بندی را تایید می­کنند.

کلیدواژه ها:

آبنمود واحد لحظه ای ، تبدیل لاپلاس ، خانمیرزا ، H۲U