منشایابی رسوبات آبی حوضه ورتوران قزوین با روش انگشت نگاری ترکیبی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، دوره: 8، شماره: 16
  • کد COI اختصاصی: JR_JWMR-8-16_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 401
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جمال مصفایی

محمدرضا اختصاصی

امین صالح پور جم

محمدرسول رجبی

چکیده

نخستین گام برنامه ریزی برای اجرای برنامه های حفاظت خاک، تشخیص منابع تولید رسوب می­باشد. به دلیل وجود مشکلات زیاد روش­های سنتی برای تعیین سهم منابع رسوب، روش انگشت­نگاری بعنوان جایگزینی مناسب مورد توجه محققین قرار گرفته است. هدف اصلی این تحقیق استفاده از تکنیک انگشت­نگاری ترکیبی برای تعیین سهم و اهمیت نسبی منابع رسوب حوزه ورتوان قزوین در تولید رسوب حوزه می­باشد. بدین منظور پس از تهیه نقشه دقیق واحدهای سنگ­شناسی حوزه، تعداد ۶۶ نمونه از منابع رسوب و ۹ نمونه از رسوبات خروجی حوزه برداشت و بر روی آنها دانه­بندی و تجزیه عنصری و کانی­شناسی انجام گردید. سپس واحدهای نه­گانه سنگ­شناسی با استفاده از روش تحلیل خوشه­ای به منابع سه­گانه آتشفشانی، رسوبی تبخیری (آهکی) و رسوبی تخریبی دسته­بندی گردید. با بکارگیری آزمون مقایسه میانگین­ها و تحلیل تابع تشخیص، سه ردیاب کادمیوم، سرب و کلسیت بعنوان ترکیب بهینه ردیاب ها تعیین شدند. خروجی مدل­های چندمتغیره ترکیبی نشان داد که در زیرحوزه کامان سهم واحدهای رسوبی تخریبی (مادستون قرمز، ماسه­سنگ قرمز، شیل ذغالی)، تبخیری (آهک شیلی، آهک اوربیتولین­دار، آهک با بین­لایه­های توف روشن) و آتشفشانی (توف تیره، آندزیت) به ترتیب برابر ۴/۶۳، ۸/۲۵ و ۸/۱۰ درصد، و در زیرحوزه موشقین به ترتیب برابر ۲/۳۶، ۹/۴۵ و ۹/۱۷ درصد می­باشد و در خروجی کل حوزه، سهم این واحدها به ترتیب برابر ۶/۴۷، ۴/۳۷ و ۱/۱۵ درصد می­باشد. اما اهمیت نسبی منابع رسوب که شاخصی است که عامل مساحت منابع مختلف در آن حذف شده است، در حوضه ورتوان و زیرحوضه­های آن بصورت رسوبی تخریبی > رسوبی تبخیری > آتشفشانی است.

کلیدواژه ها

Discriminant analysis, cluster analysis, lithology, relative importance, Vartavan, تحلیل تشخیص, تحلیل خوشه ای, سنگ شناسی, اهمیت نسبی, ورتوان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.