فرهاد قاسمی آقباش - Malayer University
سید غلامعلی جلالی - Tarbiat Modares University
وحید حسینی - University of Kurdistan
سید محسن حسینی - Tarbiat Modares University

  تجزیه لاشبرگ در سطح بوم نظام­های زمینی به­واسطه تنظیم ساختمان مواد آلی خاک، آزادسازی عناصر غذایی مورد نیاز گیاهان و تاثیر بر چرخه­های CO۲ خاک حایز اهمیت است. مطالعات متعددی مزیت تجزیه خانگی لاشبرگ ( HFA ) را به ­ عنوان شاخصی برای نشان دادن تجزیه سریع­تر لاشبرگ در رویشگاه خود ارایه داده­اند. در این مطالعه جهت بررسی این فرضیه که تجزیه لاشبرگ در رویشگاه خود سریع­تر اتفاق می­افتد، رویشگاه­های راش، توسکا و توده دست­کاشت نوئل در منطقه لاجیم انتخاب و فرایند تجزیه به مدت ۴۰۰ روز و با استفاده از تکنیک کیسه لاشبرگ مورد مطالعه قرار گرفت. یافته­های این تحقیق نشان داد که در ارتباط با دو گونه راش و توسکا تا ۱۸۰ روز اول فرایند تجزیه، در رویشگاه خودشان این شاخص منفی (۹۶/۱۲-) و در سطح ۹۵ درصد معنی­دار بوده ولی با گذشت زمان و همزمان با تشدید فعالیت جانداران خاک شاخص روند افزایشی به­خود گرفته و به­طور معنی­داری ( ۰۵/۰ p< ) مثبت (۳۶/۲۷) می­شود. اما این شاخص درخصوص لاشبرگ نوئل و راش (۶۷/۵۴) و همچنین نوئل و توسکا (۵۸/۳۴) از همان ابتدای شروع فرایند تجزیه مثبت بوده و در روز ۱۸۰ شاخص به حداکثر میزان خود رسیده است. درکل یافته­های تحقیق، تجزیه سریع­تر هریک از لاشبرگ­های مورد مطالعه در رویشگاه خود را تایید کرد. بنابراین با در نظر گرفتن نقش و اهمیت مزیت تجزیه خانگی لاشبرگ، می­توان جنگل­کاری آمیخته راش با نوئل را پیشنهاد داد.

Decomposition, Litterbag technique, Soil biota, Home-field advantage, Lajim, تجزیه, کیسه­لاشبرگ, جانداران خاک, مزیت تجزیه خانگی لاشبرگ, لاجیم