روند تغییرات تنوع گونه های چوبی در طبقه های سنی جنگل کاری های کاج بروسیا و سرو زربین در منطقه قپان، شرق استان گلستان

تخریب جنگل بر پایداری بوم نظام تاثیر می گذارد و سبب کاهش تنوع گونه های گیاهی می شود. جنگل کاری با درختان سوزنی برگ در بوم نظام های تخریب شده، شرایط استقرار گونه های بومی را فراهم و در حفظ و توسعه تنوع گیاهان نقش مهمی ایفا می کند. این تحقیق با هدف اندازه گیری و مقایسه تنوع گونه های چوبی در طبقه های سنی جنگل کاری های کاج بروسیا و سرو زربین در منطقه قپان واقع در شرق استان گلستان انجام شد. جنگل کاری ها به طبقه های سنی کوچکتر از ۱۰، ۱۰ تا ۲۰ و ۲۰ تا ۳۰ سال طبقه بندی شدند. سپس به ازای هر طبقه سنی، عرصه ای به مساحت تقریبی پنج هکتار مشخص و در آن عرصه، ۳۰ قطعه نمونه ۴۰۰ مترمربعی به طور تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. در هر قطعه نمونه، فهرست گیاهان چوبی و تراکم آنها ثبت شد. تعداد گونه های چوبی با استفاده از شاخص های غنای گونه، غنای مورد انتظار و مارگالف، تنوع با استفاده از شاخص های سیمپسون و شانون-وینر و یکنواختی با استفاده از شاخص های کامارگو و سیمپسون محاسبه شدند. تجزیه واریانس نشان داد که اثر گونه، طبقه سنی و اثر متقابل گونه و طبقه سنی معنی دار بوده است. برش دهی اثر متقابل نشان داد که تفاوت طبقه های سنی جنگل کاری کاج بروسیا از نظر شاخص های غنا، تنوع و یکنواختی معنی دار بوده است. در جنگل کاری سرو زربین، تفاوت طبقه های سنی از نظر شاخص های غنای مورد انتظار و مارگالف و تنوع سیمپسون و شانون-وینر معنی دار نشد. ولی افزایش شاخص های غنای گونه و یکنواختی کامارگو و سیمپسون در طبقه های سنی کوچکتر از ۱۰ و ۱۰ تا ۲۰ سال معنی دار شد. همچنین نتایج نشان داد که جنگل کاری کاج بروسیا برای استقرار زادآوری و توسعه گیاهان چوبی از سرو زربین مناسب تر بوده و برای جنگل کاری آتی در این منطقه پیشنهاد می شود.    

کلیدواژه ها:

Diversity ، Plantation ، Needle leaved ، Woody species ، Ghapan ، تنوع ، جنگل کاری ، سوزنی برگ ، گونه های چوبی ، قپان