نگاهی به متصرفات انیرانی ساسانی در قفقاز جنوبی بر اساس داده های باستان شناختی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات تاریخ فرهنگی، دوره: 8، شماره: 32
  • کد COI اختصاصی: JR_CHIST-8-32_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 310
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد قنواتی هندیجانی

Buali Sina University

یعقوب محمدی فر

Bu Ali Sina University

چکیده

قفقاز جنوبی، به عنوان بخشی از ایران فرهنگی دوره ی ساسانی (۲۲۴-۶۵۱ م.)، در زمره ی سرزمین های ایرانشهر قرار گرفت. بنا بر مدارک نوشتاری ساسانی، این منطقه با عنوان سرزمین های انیرانی شناخته می شود. از زمان شاپور یکم (۲۴۱-۲۷۲م.)، اصطلاحاتی چون ایرانشهر، ایران و انیران را در سنگ نبشته های ساسانیان مشاهده می کنیم. استفاده از این واژه های جدید نشانگر تصرف سرزمین های غربی و شمال غربی شاهنشاهی در نتیجه تسلط نسبی ساسانیان بر این مناطق است. پژوهش حاضر، با بهره گیری از بررسی تطبیقی، تلاش دارد بر اساس مواد فرهنگی باستان شناختی و در عین حال نوشته های تاریخی به این پرسش پاسخ دهد که متصرفات ساسانی در قفقاز جنوبی شامل چه مناطقی می شده است؟ یافته های پژوهش نشان می دهند که منطقه قفقاز جنوبی در دوره ساسانی به سه ناحیه قومی نژادی بزرگ اران، ارمین، ویروزان تقسیم می شده است. در این بین، ارمنستان اهمیت بیشتری داشت، تا جایی که شهر دوین مرکز دیوانی قفقاز جنوبی بود. در مورد گرجستان نیز ساسانیان بیشتر بر بخش شرقی آن تسلط داشتند.  

کلیدواژه ها

Iran and Aniran, Sasanian Kingdom, south Caucasus, Arān, Armin, Wirūzān., ایران و انیران, شاهنشاهی ساسانی, قفقاز جنوبی, اران, ارمین, ویروزان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.