نقش قارچ مایکوریزا (Rhizophagus intaradices) و هیدروژل بر کارآیی مصرف آب و عملکرد خیار در شرایط کشت بدون خاک

کشت های گلخانه ای با توجه به تولید محصول بالا و درآمد اقتصادی مناسب، از اهمیت زیادی برخوردارند. از این رو یافتن روش هایی که سبب افزایش عملکرد و کارآیی مصرف آب در شرایط گلخانه شود ضروری است. تلقیح قارچ مایکوریزا و استفاده از هیدروژل می تواند به عنوان راهکاری در این زمینه مطرح شود. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با ۳ تکرار در گلخانه دانشگاه پیام نور مرکز زاهدان در سال ۹۷-۱۳۹۶ اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل حجم آب آبیاری در سه سطح کم، متوسط و نرمال به ترتیب شامل ۵۴۰، ۷۹۰ و ۱۰۴۰ لیتر آب در متر مربع در طول دوره رشد به عنوان فاکتور اول، سطوح قارچ مایکوریزا در دو سطح بدون تلقیح و تلقیح به عنوان فاکتور دوم، و کاربرد هیدروژل در دو سطح بدون کاربرد و کاربرد به عنوان فاکتور سوم در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که در شرایط آبیاری نرمال و کاربرد توام قارچ و هیدروژل بیش ترین مقادیر صفات ارتفاع بوته، تعداد میوه در بوته، عملکرد نهایی میوه، وزن خشک اندام هوایی و ریشه، محتوی نسبی آب برگ و کارآیی مصرف آب حاصل شد. برای صفات فوق تفاوت آماری معنی داری بین این تیمار با تیمار آبیاری نرمال و تلقیح قارچ و بدون استفاده از هیدروژل مشاهده نشد. در شرایط آبیاری متوسط بیش ترین مقادیر صفات مذکور از تیمار کاربرد توام قارچ و هیدروژل به دست آمد به طوری که حتی عملکردهای به دست آمده در این تیمار از نظر آماری با تیمار آبیاری نرمال اما بدون استفاده از قارچ و هیدروژل اختلاف معنی دار نداشت. در شرایط آبیاری کم نیز بیش ترین مقادیر صفات مورد بررسی از تیمار کاربرد توام قارچ و هیدروژل و تیمار کاربرد هیدروژل و بدون استفاده از قارچ حاصل شد. همچنین کم ترین مقادیر صفات مورد بررسی از آبیاری کم و تیمار بدون استفاده از قارچ و هیدروژل به دست آمد و از نظر آماری بین تیمار مذکور با تیمار تلقیح قارچ و بدون کاربرد هیدروژل تفاوتی وجود نداشت که نشان دهنده عدم تاثیرگذاری قارچ در تیمار آبیاری کم است.

کلیدواژه ها:

Consumed water ، Cucumber ، Greenhouse culture ، Mycorrhizal fungus ، آب مصرفی ، خیار ، کشت گلخانه ای ، قارچ مایکوریزا