خوانش تصویر مرگ از دیدگاه رولان بارت (رویکردی نشانه شناسانه تصویری بر کتاب اتاق روشن)

رولان بارت از پیشگامان نشانه­شناسی تصویری بود؛ نشانه­شناسی تصویری به تبیین و تحلیل تصویر در چارچوب نظام های دلالتی و در جستجوی راهی برای ترجمه تصاویر به زبان گفتار است. وی آخرین کتابش، اتاق روشن، را به تاملات درباره عکاسی اختصاص داد، و باور داشت که عکس بیش از آنکه واقعیت را منعکس یا بازنمایی کند، بر آن دلالت دارد، نشانه­ها و چیزهایی که بر بیننده در مقام خواننده عکس مهم تلقی می­شود، مبنای تفسیر و واکاوی قرار می­گیرد. بخش نخست کتاب، در پی توصیف و تفسیر عکس­های مختلف جهت دستیابی به ذات عکس و بخش بعدی پیرامون عکس باغ زمستانی است و درباره دوران سوگواری در غیاب و مرگ مادر است. در پژوهش حاضر  به این سوالات پاسخ داده می­شود، نخست، منظور بارت از حقیقت عکس درباره مرگ چیست؟ دو اینکه، تفاوت عکس پرتره و پرتره نقاشی چیست؟ در نهایت، چگونه یک عکس، نشانه­هایی از هستی و مرگ را توامان تفسیر می­کند؟ روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و جمع­آوری اطلاعات، با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شده است. ابتدا، ابزارهای رویکرد نشانه­شناسی در تحلیل متون، بیان شده و سپس سازوکار، نقش و اهمیت این ابزارها در تحلیل و خوانش عکس، تشریح و تبیین شده است.

کلیدواژه ها:

رولان بارت ، نشانه شناسی تصویری ، اتاق روشن ، تصویر مرگ ، عکس باغ زمستانی