جنبش هرمنوتیکی عباسیان و انقلاب فرهنگی امام حسن عسکری(ع)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 259

فایل این مقاله در 45 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_EMAM-10-2_004

تاریخ نمایه سازی: 11 مهر 1400

چکیده مقاله:

چکیدهمقاله حاضر در صدد بررسی چگونگی شکل گیری جنبش هرمنوتیکی در دوران عباسیان و روشها، انگیزهها و زمینههای پیدایش آن و نیز شیوه مقابله امام عسکری(ع) با این جریان است. هدف از این مطالعه، شناخت عملکرد سیستم حاکم عباسیان و روشهای هرمنوتیکی و رفتارهای اجتماعی جوامع کلامی و مسئولان وقت و کشف منشور اقدامات و رفتارها و مبانی فکری امام و امت در تقابل با این جنبش است. با روی کار آمدن عباسیان، نهضت بزرگی در دنیای اسلام، جهت ترجمه آثار یونانی و فلسفی به راه افتاد. در ازای آن، جریانهای کلامی از جمله معتزله تقویت شدند. در دل این ماجرا، به کمک مترجمان بیگانه _ خصوصا مسیحیان_ جنبشی هرمنوتیکی و تاویل گرا شکل گرفت و رویکرد همه مکاتب فکری، حتی اهل حدیث، سنت گرایان، مخالفان معتزله، فلاسفه و جریانهای وابسته به کلام عقلی نیز به تاویل گرا گرایش یافت. در این دوره، فرهنگ شفاهی امویان به فرهنگ مکتوب عباسیان تبدیل شد و این مهم، برنامه جامع حاکمیت عباسی برای تحریف معنوی دین و طرد نمودن امامان شیعه(ع) و جانشینان حقیقی پیامبر خدا(ص) در جامعه بود. لازم به ذکر است که هر چه به سوی آینده پیش می رویم، موج فکری_ فرهنگی ائمه شیعه(ع)و اصحاب ایشان نیز گستردهتر میشود. امام عسکری(ع) در مقابل این جریان و توطئه دشمنان، انقلاب فرهنگی مکتوبی به راه انداخت که در تاریخ ۲۵۰ ساله امامان شیعه بی نظیر بود و با جنبش هرمنوتیک فلسفی، مقابله جدی نمود. 

نویسندگان

حامد حبیبی

کارشناس ارشد شیعه شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

احمد سعدی

دانشیار، دانشکده الهیات، پردیس فارابی دانشگاه تهران، تهران، ایران

مسلم محمدی

دانشیار، دانشکده الهیات، پردیس فارابی دانشگاه تهران، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریمنهج البلاغه (سخنان امیرمومنان؟ع؟)، گردآوری سید رضی، چاپ اول: ...
  • کتاب مقدس/شامل کتب عهد عتیق (تورات، کتب انبیا و مزامیر) ...
  • ابن ابی اصیبعه، موفق الدین، عیون الانباء فی طبقات الطباء، ...
  • ابن ابی الحدید، عبدالحمید بن هبه الله، شرح نهج البلاغه، ...
  • ابن ابی یعلی، محمد بن محمد، طبقات الحنابله، تحقیق: محمد ...
  • ابن اثیر، علی بن محمد، تاریخ کامل، ترجمه: حمیدرضا ...
  • ابن باز، عبدالعزبز بن عبدالله، مجموع فتاوی، دار القاسم، ریاض ...
  • ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم، بیان تلبیس الجهمیه فی تاسیس ...
  • ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ...
  • ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تهذیب التهذیب، چاپ اول: ...
  • ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، فتح الباری/شرح صحیح البخاری، ...
  • ابن حنبل شیبانی، احمد بن محمد، اصول السنه، چاپ اول: ...
  • ابن حنبل شیبانی، احمد بن محمد، مسند احمد بن حنبل، ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ ابن خلدون، تحقیق: خلیل ...
  • ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان و انباء ابناء ...
  • ابن سعد بغدادی، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، چاپ اول: ...
  • ابن شبه، زید بن عبیده، تاریخ المدینه، تحقیق: فهیم محمد ...
  • ابن شهر آشوب مازندانی، محمد بن علی، مناقب آل ابی ...
  • ابن شهر آشوب مازندانی، محمد بن علی، معالم العلماء فی ...
  • ابن طاوس، علی بن موسی، الطرائف فی معرفه مذاهب الطوائف، ...
  • ابن طاوس، علی بن موسی، فرج المهموم فی تاریخ علماء ...
  • ابن عساکر، علی بن حسن، تبیین کذب المفتری، چاپ سوم: ...
  • ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، تاویل مختلف الحدیث، دار ...
  • ابن قفطی، علی بن یوسف، تاریخ الحکماء، تحقیق: بهین دارایی، ...
  • ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه، تحقیق: ...
  • ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، تفسیر قرآن عظیم، تحقیق: ...
  • ابن ماجه قزوینی، محمد بن یزید، سنن، دار الفکر، بیروت ...
  • ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، دار المعرفه، بیروت، ۱۳۹۸ ...
  • ابو اسحاق عسکری، ابراهیم بن حرب، مسند ابی هریره، چاپ ...
  • ابوزهره، محمد، تاریخ مذاهب اسلامی، دار الفکر العربی، قاهره، ۱۹۹۶ ...
  • ابو صالح حلبی، تقی بن نجم، تقریب المعارف، چاپ اول: ...
  • اشعری، علی بن اسماعیل، الابانه عن اصول الدیانه، تحقیق: فوقیه ...
  • اقبال آشتیانی، عباس، آل نوبخت، بنیاد پژوهش های اسلامی آستان ...
  • الگود، سیریل، تاریخ پزشکی ایران و سرزمین های خلافت شرقی، ...
  • البانی، محمد ناصر الدین، موسوعه العلامه الامام مجدد العصر الالبانی ...
  • [امام عسکری، حسن بن علی؟]، التفسیر المنسوب الی الامام الحسن ...
  • امین، شریف یحیی، معجم الفرق الاسلامیه، چاپ اول: دار الاضواء، ...
  • بحرانی، سید هاشم، البرهان، چاپ اول: موسسه بعثت، قم، ۱۳۷۴ ...
  • بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری/الجامع الصحیح المختصر، تحقیق: مصطفی ...
  • بدر، عبدالرزاق، اثر المشهور عن الامام مالک رحمه الله فی ...
  • براون، ادوارد گرانویل، تاریخ طب اسلامی، ترجمه: مسعود رجب نیا، ...
  • بلاذری، احمد بن یحیی، جمل من انساب الاشراف، تحقیق: سهیل ...
  • بولتمان، رودلف، مسیح و اساطیر، ترجمه: مسعود علیا، مرکز، تهران، ...
  • پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، چاپ دوم: زمزم هدایت، قم، ...
  • جزایری، نعمت الله بن عبدالله، ریاض الابرار فی مناقب الائمه ...
  • جوادی آملی، عبدالله، تفسیر موضوعی قرآن، توحید در قرآن، اسراء، ...
  • حسن، ماهر عبدالمحسن، جادامر مفهوم الوعی الجمالی، دار التنویر، بیروت، ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، چاپ اول: موسسه ...
  • حلاق قاسمی، محمد جمال الدین، محاسن التاویل، تحقیق: محمد باسل ...
  • حلبی، علی اصغر، تاریخ علم کلام در ایران و جهان، ...
  • حلی، حسن بن یوسف، نهج الحق و کشف الصدق، چاپ ...
  • حلی، حسن بن یوسف، رجال، چاپ دوم: الشریف الرضی، قم، ...
  • خزعلی، ابوالقاسم، موسوعه الامام العسکری؟ع؟، چاپ اول: موسسه ولی عصر؟عج؟، ...
  • خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد و ذیوله، تحقیق: ...
  • دارمی سمرقندی، عبدالله بن عبدالرحمن، سنن دارمی (مسند الدارمی)، چاپ ...
  • ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و ...
  • ذهبی، محمد بن احمد، تذکره الحفاظ، چاپ اول: دار الکتب ...
  • ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، چاپ سوم: موسسه ...
  • ذهبی، محمد بن احمد، عرش، تحقیق: محمد بن خلیفه بن ...
  • رازی، محمد بن زکریا، قصص و حکایات المرضی، ترجمه: محمود ...
  • زیدان، جرجی، تاریخ تمدن اسلام، ترجمه و نگارش: علی جواهر ...
  • ساعدی، شاکر عطیه، المعاد الجسمانی، چاپ اول: المرکز العالمی للدراسات ...
  • سجادی، سید جعفر، فرهنگ معارف اسلامی، چاپ سوم: دانشگاه تهران، ...
  • سیوطی، عبدالرحمن بن الکمال جلال الدین، در المنثور، دار الفکر، ...
  • شبلی نعمانی، محمد، تاریخ علم کلام، ترجمه: سید محمدتقی فخر ...
  • شوشتری، نورالله بن شریف الدین، الصوارم المهرقه فی نقد الصواعق ...
  • شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، تحقیق: محمد سید ...
  • شهیدی، سید جعفر، زندگانی امام صادق جعفر بن محمد؟ع؟، دفتر ...
  • صالحی نجف آبادی، نعمت الله، غلو/درآمدی بر افکار و عقاید ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، المظاهر الالهیه فی اسرار العلوم ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، شرح اصول کافی، چاپ اول: ...
  • صدوق، محمد بن علی، اعتقادات الامامیه، چاپ دوم: کنگره شیخ ...
  • صدوق، محمد بن علی، التوحید، چاپ اول: جامعه مدرسین، قم، ...
  • صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، چاپ ...
  • صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، چاپ ...
  • صواف، محمد شریف عدنان، بین السنه و الشیعه، بیت الحکمه، ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم: دفتر ...
  • طبری آملی صغیر، محمد بن جریر بن رستم، دلایل الامامه، ...
  • طوسی، محمد بن حسن، الغیبه/کتاب الغیبه للحجه، چاپ اول: دار ...
  • طوسی، محمد بن حسن، رجال، چاپ سوم: موسسه نشر اسلامی ...
  • طوسی، محمد بن حسن، فهرست کتب الشیعه و اصولهم و ...
  • عاملی، سید جعفر مرتضی، الصحیح من سیره النبی الاعظم، چاپ ...
  • عسکری، سید مرتضی، نقش ائمه در احیاء دین، مجمع علمی ...
  • عطاردی، عزیز الله، مسند الامام العسکری؟ع؟، چاپ اول: دار الصفوه، ...
  • علوی عاملی، میر سید محمد، علاقه التجرید، چاپ اول: انجمن ...
  • غروی نایینی، نهله، تاریخ حدیث شیعه تا قرن پنجم، شیعه ...
  • فاخوری، حنا، تاریخ فلسفه در جهان اسلامی، ترجمه: عبدالمحمد آیتی، ...
  • فرمانیان، مهدی، آشنایی با فرق تشیع، مرکز مدیریت حوزه علمیه، ...
  • قاسم، اسعد وحید، حقیقه الشیعه الاثنی عشریه، موسسه المعارف الاسلامیه، ...
  • قرشی، سید علی اکبر، قاموس القرآن، چاپ ششم: دار الکتب ...
  • قزوینی، سید محمد کاظم، الامام العسکری؟ع؟ من المهد الی اللحد، ...
  • قطب الدین راوندی، سعید بن هبه الله، الخرائج و الجرائح، ...
  • قلمونی حسینی، محمد رشید بن علی رضا، رسائل السنه و ...
  • قمی، عباس بن محمدرضا، الانوار البهیه، ترجمه: محمدمحمدی اشتهاردی، چاپ ...
  • کتانی، عبد الحی، التراتیب الاداریه، تحقیق: عبدالله الخالدی، چاپ دوم: ...
  • کشی، محمد بن عمر، اختیار معرفه الرجال المعروف برجال الکشی/مع ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، چاپ چهارم: دار الکتب الاسلامیه، ...
  • گروه مولفان، پیشوایان هدایت، چاپ اول: مجمع جهانی اهل بیت؟عهم؟، ...
  • متقی هندی، علی بن حسام الدین، کنز العمال فی سنن ...
  • مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی، بحار الانوار الجامعه لدرر ...
  • محمود، عبدالرحمن بن صالح، موقف ابن تیمیه من الاشاعره، چاپ ...
  • مدرسی، محمدتقی، امامان شیعه؟عهم؟ و جنبش های مکتبی، بنیاد پژوهش ...
  • مطهری، مرتضی، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، صدرا، تهران، ۱۳۵۸ ...
  • مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفه حجج الله علی ...
  • مفید، محمد بن محمد، الامالی، چاپ اول: کنگره شیخ مفید، ...
  • مفید، محمد بن محمد، الفصول المختاره، چاپ اول: کنگره شیخ ...
  • منتصب مجابی، حسن، بررسی متون طب شیعه در تاریخ پزشکی، ...
  • موحد ابطحی، حجت، آشنایی با حوزههای علمیه شیعه در ...
  • موسوی زنجانی، سید ابراهیم، عقاید الامامیه الاثنی عشریه، چاپ سوم: ...
  • مهریزی، مهدی، آشنایی با متون حدیث، چاپ اول: مرکز جهانی ...
  • نجاشی، احمد بن علی، رجال، چاپ ششم: موسسه نشر اسلامی ...
  • نشار، علی سامی، نشاه الفکر الفلسفی فی الاسلام، دار المعارف، ...
  • نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، تحقیق: محمد فواد عبد ...
  • واعظی، احمد، درآمدی بر هرمنوتیک، چاپ پنجم: پژوهشگاه فرهنگ و ...
  • هاشمی، سیده فاطمه، بررسی صحت و اعتبار روایات تفسیر منسوب ...
  • هولت، پی. ام و دیگران، تاریخ اسلام، ترجمه: احمد آرام، ...
  • پیرمرادیان، مصطفی، «نقش اصحاب ایرانی امام حسن عسکری؟ع؟ در علم ...
  • ابن عبد البر قرطبی، یوسف بن عبدالله، بهجه المجالس و ...
  • حلی، حسن بن یوسف، منهاج الکرامه فی معرفه الامامه، نسخه ...
  • مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، http://www.alwaraq.net/، تاریخ مراجعه: ۱۸/۲/۱۴۰۰ ...
  • نمایش کامل مراجع