تاب آوری شهری با تاکید بر جنبه های اقلیمی در شهر ورامین
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه مسکن و محیط روستا، دوره: 40، شماره: 174
- کد COI اختصاصی: JR_JHRE-40-174_010
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 282
نویسندگان
Faculty of human science, University of Zanjan
Faculty of human science, University of Zanjan
Faculty of Geography, University of Tehran
چکیده
شهرها همچنان که اثرگذارترین مراکز جمعیتی انسانی بر محیط طبیعی هستند، به همان میزان در برابر عناصر و پدیدههای طبیعی آسیبپذیر هستند. از مولفههای مهم شهر پایدار، تابآوری آن در برابر تغییر اقلیم و مخاطرات محیطی است. هدف پژوهش واکاوی تاب آوری شهر ورامین با روش فرایند تحلیل شبکهای (ANP) و تعیین شاخصهای موثر در تابآوری اقلیمی آن است. ورامین از شهرهای اقماری مادرشهر تهران در دشت جنوبی تهران در مجاورت دشت کویر با آبوهوای گرم و خشک از مناطق عمده تامین کننده مواد غذایی پایتخت است. در مطالعه حاضر ابتدا مهمترین مولفهها و شاخصهای مرتبط با تابآوری اقلیمی شهر ورامین با استفاده از مطالعات اسنادی-کتابخانه ای، برداشتهای میدانی و مصاحبه با ۴۴ نفر از کارشناسان و متخصصان حوزه برنامهریزی شهری، محیطی و آب وهوای شهری با استفاده از روش دلفی و از طریق پرسشنامه استخراج گردید. سپس با توجه به مراحل روش فرایند تحلیل شبکهای و ویژگی های شهر ورامین، دادهها و اطلاعات اولیه طبقه بندی و به تبع آن مدل مفهومی ANP تهیه گردید. مدل ANP مبتنی بر تابآوری اقلیمی شهر ورامین شامل چهار مولفه و ۳۳ شاخص با استفاده از نرم افزار Super Decisions تولید و نتایج حاصل تجزیه وتحلیل شد. نتایج به دست آمده از ANP نشان میدهد، بالاترین اولویت در تابآوری اقلیمی شهر ورامین مربوط به جمعیت ساکن در سکونتگاههای غیررسمی (شامل عمرآباد، لرآباد، گلتپه، سکینهبانو و دهشریفا) با وزن نرمال شده ۲۲/۰ و مهاجرت با ۲۱۳/۰ از مولفه اقتصادی-اجتماعی است. با توجه به اینکه شهر ورامین سهم بزرگی از جمعیت حاشیهنشین را دربرمیگیرد و مهاجران جذب شده قادر به تامین مسکن در بازارهای رسمی نیستند، افزایش توانمندسازی و ارتقاء سطح تابآوری این سکونتگاهها در برابر تغییرات اقلیمی بسیار مهم است. همچنین از جنبه محیطی شهر ورامین در شرایط تغییر اقلیم با افت سطح آبهای زیرزمینی و شور شدن منابع آب دشت تهدید میشود. در ضمن زمینهای زراعی وسیع و برداشت بیرویه و تخلیه فراوان آب سفرههای زیرزمینی، فرونشست زمین از تهدیدهای بزرگ دشت ورامین است. درنهایت با توجه به مهاجرپذیری ورامین، رشد فیزیکی شهر و تغییر و تبدیل گسترده پوشش/ کاربری اراضی بیلان انرژی سطحی و چرخه آب منطقه را تغییر میدهد.کلیدواژه ها
تاب آوری اقلیمی شهر, شهر پایدار, تغییرات اقلیمی, تحلیل شبکهای, شهر ورامین.اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.