مقایسه و ارزیابی اثرات سطوح مختلف کم آبیاری قطره ای نواری بر عملکرد و کارآیی مصرف آب دو رقم کنجد محلی بهبهان و شوین

به منظور بررسی و ارزیابی اثرات سطوح مختلف کم آبیاری قطره ای بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه، عملکرد روغن، درصد روغن دانه و کارآیی مصرف آب دانه آزمایشی در دو سال زراعی ۹۷-۱۳۹۶ و ۹۸-۱۳۹۷ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا شد. آزمایش به صورت کرت های یک بار خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار اجرا شد. مقدار آب در آبیاری قطره ای نواری در چهار سطح ۴۰، ۶۰، ۸۰ و ۱۰۰ درصد نیاز آبی در کرت های اصلی و دو رقم کنجد محلی بهبهان و شوین در کرت های فرعی از زمان شروع گلدهی مورد مقایسه قرار گرفتند. مقایسه میانگین اثرات متقابل سطوح آبیاری و رقم نشان داد تیمار ۱۰۰ درصد نیاز آبی در رقم محلی بهبهان با عملکرد ۰/۱۲۱۸ کیلوگرم در هکتار رتبه نخست و جایگاه برتر را به خود اختصاص داد میزان مصرف آب در تیمار برتر (۱۰۰ درصد نیاز آبی و رقم محلی بهبهان) معادل ۴/۵۳۸۹ مترمکعب در هکتار محاسبه شد. تیمارهای ۱۰۰ و ۸۰ درصد نیاز آبی در رقم برتر (محلی بهبهان) با کارآیی مصرف آبی به ترتیب معادل ۲۲۶/۰ و ۲۱۰/۰ کیلوگرم بر مترمکعب اختلاف معنی داری با هم نداشتند و به صورت مشترک در رتبه نخست جای گرفتند. ضریب همبستگی پیرسون محاسبه شده برای صفات اندازه گیری شده نشان داد که بیشترین میزان همبستگی حجم آب مصرفی به میزان (۹۲۷۱/۰=r) با وزن هزاردانه محاسبه شد. همبستگی معنی دار حجم آب مصرفی با عملکرد و اجزای عملکرد دانه نشان دهنده حساس بودن گیاه کنجد به تنش کم آبیاری و توجه به مدیریت بهینه آب در کشت کنجد داشت. لذا کاهش حجم آب مصرفی و به تبع آن بروز تنش خشکی در کنجد موجب کاهش عملکرد و اجزای عملکرد شد.

کلیدواژه ها:

۱۰۰۰-grain weight ، Water use efficiency ، Variety ، وزن هزاردانه ، کارآیی مصرف آب ، رقم