سعید ایران منش - دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان
نورالله صالحی - استادیار اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان
سید عبدالمجید جلایی - استاد اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان

از آغاز پیروزی انقلاب اسلامی ایران تا کنون تحریم­های متنوع و گسترده­ای توسط ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا و شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال شده است. این تحریم­ها با اهداف سیاسی و اقتصادی، حوزه­های مختلفی را تحت تاثیر قرار داده­اند. یکی از اصلی­ترین بخش­هایی که از این تحریم­ها متاثر می­شود، تراز­پرداخت­های خارجی است. هدف این مقاله بررسی آثار و پیامد­های تحریم­های اقتصادی بر تراز­پرداخت­های خارجی کشور ایران است. به منظور مطالعه­­­­ای جامع پیرامون این هدف، الگوی تجارت خارجی جمهوری اسلامی ایران با استفاد از رویکرد سیستم­های پویا، شبیه­سازی شد. علاوه بر این به منظور کمی سازی آثار اقتصادی تحریم­ها، نظرات ۱۵ نفر از خبرگان اقتصاد تحریم در قالب پرسش­نامه­های فازی جمع­آوری شد و و با استفاده از روش منطق فازی، متغیر شاخص تحریم­ها بدست آمد. بازه زمانی این تحقیق سال­های ۲۰۱۷-۱۹۷۹ میلادی است. با اعمال تحریم­های اقتصادی به مدل تجارت خارجی در قالب ۴ سناریو، ابعاد مختلف تحریم­های اقتصادی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که تحریم­های اعمال شده علیه جمهوری اسلامی ایران از کانال صادرات بیشترین مخاطرات را برای ترازپرداخت­های خارجی جمهوری اسلامی ایران به دنبال داشته است. بر این اساس توجه جدی به توسعه صادرات در کشور ایران اصل مهم به منظور کاهش مخاطرات تحریم­های اقتصادی است. علاوه بر این با استفاده از قرارداد­های تجاری و انتخاب شرکای استراتژیک در بین کشورهای منطقه می­توان تبعات اقتصادی تحریم­ها را کاهش داد.

ترازپرداخت های خارجی, تحریم اقتصادی, منطق فازی, سیستم های پویا