مقایسه بین المللی اقتصاد تولید شیر در گله های هلشتاین اصفهان

سابقه و هدف: یکی از مهم ترین اهداف پرورشگاو شیری، افزایش سودآوری از طریق کاهش هزینه های تولید است. تحلیل هزینه ها، یکی از نیازهای اساسی برای محاسبه میزان بازدهی اقتصادی پرورش گاو در جهت کاهش قیمت تمام شده شیر می باشد. با توجه به آنکه تاکنون موضوع پیش رو، مورد توجه جدی پژوهشگران و مسئولان قرار نگرفته است، مطالعه ای با هدف بررسی جنبه های اقتصادی تولید شیر در گله های هلشتاین ایران در مقایسه با برخی کشورهای دنیا طراحی و اجرا شد. مواد و روش: برای این منظور، شاخص های اقتصادی، بهره وری و عوامل موثر بر بهای تمام شده شیر در پنج گله شیری استان اصفهان به صورت نمونه در سال ۱۳۹۶ در بازه زمانی یک سال محاسبه شد. جمع آوری داده از طریق پرسش نامه، و تحلیل های اقتصادی با استفاده ازTIPI-CAL مدل، که توسط شبکه جهانی مقایسه بین المللی دامداری ها توسعه یافته، و واکاوی های آماری با استفاده از نرم افزار SAS انجام شد. شبکه بین المللی مقایسه مزارع اطلاعات گله های ممتاز را از بیش از ۱۰۰ کشور جهان به لحاظ اقتصادی و تولیدی تجزیه و تحلیل کرده و به منظور درک صحیح تر و جامع تر از دنیای لبنی با تدوین نقشه جهانی شیر با یکدیگر مقایسه می کند. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که بیش ترین هزینه دامداری ها در ایران متعلق به خوراک با میانگین ۶۸ درصد از کل هزینه ها می باشد در صورتی که در مقیاس جهانی خوراک سهم ۵۵ درصدی نسبت به هزینه کل داشت. هزینه نیروی کار سهم ۷ درصدی، هزینه استهلاک و تعمیر ماشین آلات سهم ۸/۷ درصدی از هزینه های کل را شامل می شد. در مزارع مورد بررسی، به طور میانگین به ازای ۱۰۰ کیلوگرم شیر تصحیح شده، هزینه خوراک برابر با ۲۶ دلار، هزینه بهداشت و دامپزشکی ۱/۴ دلار، هزینه ماشین آلات ۱/۳ دلار و نیروی کار هزینه ی ۸/۲ دلاری را به خود اختصاص دادند. در مزارع مورد بررسی به صورت میانگین، هزینه های نقدی مزرعه برابر با ۳۶ دلار و هم چنین هزینه استهلاک ۷/۱ دلار و هزینه های فرصت از دست رفته ۷/۰ دلار به ازای هر ۱۰۰ کیلوگرم شیر تصحیح شده بود. میانگین هزینه تولید شیر به صورت مجزا در مزارع نمونه به ازای هر ۱۰۰ کیلوگرم شیر تصحیح شده برابر با ۸/۲۹ دلار بود. شاخص قیمت جهانی شیر، شاخص قیمت جهانی خوراک و شاخص پایداری در ۱۰ سال گذشته برای مقیاس جهانی و ایران محاسبه شد. نتایج این مطالعه نشان داد از نظر شاخص-های اقتصادی واحدهای مورد بررسی با شاخص پایداری ۲/۱ در سال ۱۳۹۶، داری توجیه مالی و سودآور بودند. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشانگر وجود سودآوری و توجیه مالی و اقتصادی در واحد های مورد بررسی می باشد که از طریق بررسی عوامل تاثیرگذار برای بهای تمام شده شیر و همچنین محاسبه شاخص های اقتصادی برآورد گردید. بررسی مالی و اقتصادی واحدهای دامداری شیری می تواند باعث شناسایی بهتر موقعیت این واحدها و افزایش سطح آگاهی سیاست گذاران و سرمایه گذاران فعالیت های کشاورزی در جهت تصمیم گیری اصولی و یا رفع مشکلات موجود گردد. نتایج این تحقیق می تواند رویکرد جدیدی در رابطه با مقایسه مزارع در ایران و با سایر کشورها با استفاده از شاخص های بهره وری، در اختیار متخصصین قرار دهد.

کلیدواژه ها:

شاخص های اقتصادی ، شبکه بین المللی مقایسه مزارع ، قیمت شیر ، گاو شیری ، هزینه