مجتبی محمدی - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
سید مهدی نوریان - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
مهرداد چترایی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واد نجف آباد

حسن خان شاملو (متوفی ۱۰۵۰ ه.ق) شاعر، نویسنده، خطاط، بیگلر بیگی و امیرالامرای کل خراسان و حاکم هرات، در قرن دهم و یازدهم ه.ق [۱۷م]است. او از شاعران توانا، ناشناخته و نازک خیال است که متاسفانه نه تنها دیوان و دیگر آثار وی تصحیح نشده، حتی در تذکره ها و تاریخ ها مطلب چندانی درباره شعر و سبک شعر او نیامده است. مهم ترین اثر وی، دیوان که به گفته نصرآبادی حدود سه هزار بیت است که بخش اعظم آن را غزلیات تشکیل داده است. غزلیات حسن خان شاملو گنجینه ای سرشار از مضامین و بن مایه های غنایی است. فضای کلی و حال و هوای غزل وی را عشق و عاشقی و عرفان تشکیل می دهد. نیز مضامین دیگری چون: اخلاق، پند و اندرز و حکمت های عملی، طنز و طعنه، شکوه، مفاخره و... که از گونه های شعر غنایی هستند، در شعر او دیده می شود. حسن خان شاملو در شاعری، به ویژه غزل سرایی، توانایی بالایی داشته است. غزل های پخته و سنجیده وی با مضامین رنگارنگ و گوناگون و تصویرسازی های زیبا و شوق انگیز در هم آمیخته شده است. این پژوهش با روش تحلیلی و توصیفی، بر آن است تا ضمن سبک شناسی غزلیات وی، شعر غنایی حسن خان شاملو را معرفی کند و نشان دهد غزلیات وی از نمونه های برجسته در حوزه ادبیات غنایی است.

حسن خان شاملو, غزل, سبک شناسی, شعر غنایی, سبک هندی