تاثیر بازی درمانی کودک محور بر احساس خودکارآمدپنداری در تعاملات بین فردی دانش آموزان مبتلا به نشانه های اختلال نافرمانی مقابله ای

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت تعاملات بین­ فردی در تحول اجتماعی دوران کودکی، هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر بازی­ درمانی کودک­ محور بر احساس خودکارآمدپنداری در تعاملات بین­ فردی دانش ­آموزان مبتلا به نشانه ­های اختلال نافرمانی مقابله­ ای بود. روش: روش پژوهش نیمه ­آزمایشی با طرح پیش ­آزمون پس ­آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان ۸ تا ۱۲ ساله مبتلا به نافرمانی مقابله ­ای مراجع­ کننده به مراکز روان پزشکی و روان شناختی شهر رشت در بازه زمانی شش ماه اول سال ۱۳۹۶ بود که از میان آنها ۳۰ کودک از طریق نمونه گیری در دسترس و بر حسب شرایط ورود به پژوهش انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و گواه جای دهی شدند. جهت جمع ­آوری داده ­ها از مقیاس درجه ­بندی اختلال نافرمانی مقابله ­ای (هومرسن و همکاران، ۲۰۰۶)، مصاحبه بالینی ساختاریافته (انجمن روان­پزشکی آمریکا، ۲۰۱۳)، و مقیاس خودکارآمدی کودکان در روابط بین فردی با همسالان (ویلر و لد، ۱۹۸۲) استفاده شد. مداخله آموزشی بازی­ درمانی برای گروه آزمایش در ۱۰ جلسه ۶۰ دقیقه ­ای با فاصله ۳ روز بین جلسات ارائه شد، در حالی که گروه کنترل چنین آموزشی را دریافت نکردند. یافته­ ها: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس تک­ متغیری یک راهه نشان داد که بازی­ درمانی کودک­ محور موجب افزایش خودکارآمدپنداری کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای در سطح کل و در موقعیت با تعارض در تعاملات بین­ فردی می گردد. نتیجه­ گیری: بازی­ درمانی با شیوه­ای متناسب با سطح تحول کودکان به­ طور عینی و ملموس، تجربه مهارت­ آموزی را برای آنها فراهم می­ کند و این تمرین عملی به­ طور مستقیم و غیرمستقیم منجر به بهبود خودکارآمدپنداری در تعاملات بین ­فردی این کودکان می­شود.

کلیدواژه ها:

Child-centered play therapy ، self-efficacy ، peer relations ، oppositional defiant disorder ، بازی درمانی کودک محور ، خودکارآمدپنداری ، تعاملات بین فردی ، اختلال نافرمانی مقابله ای