مردم سالاری و جهانی شدن در نسل سوم دولت های رانتی نفتی
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: مجله تحلیل اجتماعی نظم و نابرابری اجتماعی، دوره: 8، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_SCJSB-8-1_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 202
نویسندگان
استاد دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
استقرار حکومتهای مردم سالار در سراسر جهان مدلها و مسیرهای متعدد و متنوعی دارد. صرف نظر از تعریف مردم سالاری و توسعه اقتصادی، رابطهای دوسویه بین آن ها قابل تصور است. توسعه اقتصادی اگر علتی برای مردم سالاری نباشد، حداقل یکی از پیششرطهای اصلی آن به شمار میرود و از طرف دیگر، مردم سالاری خود پیششرطی برای توسعه اقتصادی قلمداد میشود. کشورهای کم جمعیت ثروتمند نفتی در خاورمیانه که به دنبال اکتشاف نفت و بهرهمندی از منابع هیدروکربنی و درآمدهای سرشار آن بالاترین درآمد سرانه در سطح جهان را دارند، نه تنها از لحاظ اقتصادی توسعه نیافتهاند؛ بلکه بر اساس اغلب نظریه های موجود با کمبود یا نبود مردم سالاری روبه رو هستند. نظریه «دولت رانتی» عمدتا به دنبال پاسخ این پرسش است که چرا کشورهای رانتی نفتی با فقدان یا کسری مردم سالاری مواجه هستند؟ پاسخ محوری این نظریه استقلال دولت از جامعه از یک طرف و استفاده از منابع نفت برای خرید موافقت شهروندان یا سرکوب مخالفت آنان است. نسخههای جدید این نظریه با واردکردن دو متغیر کیفیت حکمرانی و جهانیشدن تلاش کرده اند فرضیه کلاسیک آن را تعدیل کنند. در این بررسی نشان داده شده است که دو شاخص یادشده در برخی کشورهای کم جمعیت و ثروتمند رانتی تفاوت معنا داری با سایر کشورهای فقیر رانتی یا کشورهای غیررانتی در منطقه خاورمیانه دارد. این تفاوت، بیش از آنکه نشان دهنده تغییر در میزان و نوع توسعه سیاسی در این کشورها باشد، بیشتر روش جدیدی برای سازگارکردن توسعهنیافتگی سیاسی با شرایط جدید بینالمللی و فرایندهای جهانی شدن است.کلیدواژه ها
دولت رانتی نفتی, توسعه اقتصادی, کسری مردم سالاری, حکمرانی, جهانی شدناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.