تاثیر ورمی‎کمپوست و قارچ میکوریزا بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی استویا (Stevia rebaudiana Bertoni)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، دوره: 35، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IJMAPR-35-3_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 370
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زینب ولی نژاد

دانشجوی کارشناسی ارشد رشته اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

عبداللطیف قلی زاده

استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

معصومه نعیمی

استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

ابراهیم غلامعلی پور علمداری

استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

مهدی زارعی

استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

چکیده

شناسه دیجیتال (DOR):۹۸.۱۰۰۰/۱۷۳۵-۰۹۰۵.۱۳۹۸.۳۵.۴۸۴.۹۵.۳.۱۵۷۸.۴۱ به منظور بررسی اثر کودهای ورمی‎کمپوست و میکوریزا بر گیاه استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس در سال ۹۶-۱۳۹۵ اجرا شد. عامل اول ورمی‎کمپوست در چهار سطح (صفر، ۱۰، ۲۰ و ۳۰ درصد وزنی خاک) و عامل دوم تلقیح نشاء با کودهای زیستی در ۳ سطح (عدم تلقیح، تلقیح با Glomus mosseae و تلقیح با Glomus intraradices) بودند. نتایج نشان داد که همه نهال های حاوی ۳۰% ورمی‎کمپوست به دلیل شوری زیاد آن به تدریج از بین رفتند و در تیمارهای حاوی ۲۰% رشد بسیار کمی داشتند. اثر ورمی‎کمپوست و قارچ میکوریزا بر تمام صفات مورد بررسی بجز قارچ میکوریزا بر تعداد شاخه جانبی و آنتوسیانین در سطح احتمال ۱% معنی دار بود. برهم‎کنش آنها نیز بر تمام صفات بجز وزن خشک ساقه معنی دار شد. نتایج نشان داد که کاربرد قارچ Glomus mosseae توام با ۱۰% ورمی‎کمپوست از بیشترین تاثیر مثبت بر صفات مورفولوژیکی مانند ارتفاع بوته (۱۲۶.۶۳ سانتی متر) و طول ریشه (۳۳.۷۵ سانتی متر) و قارچ Glomus intraradices توام با ۱۰% ورمی کمپوست بر صفات وزن خشک گل (۱.۰۲۵ گرم)، وزن خشک ریشه (۹.۹۲۸ گرم) و سطح برگ (۷۸۲۱۲ سانتی مترمربع) نسبت به شاهد و عدم تلقیح میکوریزا در سطوح مختلف ورمی‎کمپوست برخوردار بودند. بیشترین میزان کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید (به ترتیب ۱.۲۵، ۱.۵۸۳، ۲.۸۳۳ و ۱.۰۸۰ میلی گرم بر گرم) در تیمار ۱۰% ورمی‎کمپوست و تلقیح با قارچ Glomus intraradices بدست آمد. حداکثر محتوای قند های محلول (۱۵۸.۱۵۳ میلی گرم بر گرم) در تیمار ۱۰% ورمی‎کمپوست بدون تلقیح با قارچ مشاهده شد. با توجه به نتایج این پژوهش استفاده از قارچ Glomus mosseae و Glomus intraradices توام با ۱۰% ورمی کمپوست از بیشترین تاثیر مثبت بر خصوصیات کمی و کیفی استویا نسبت به شاهد و عدم تلقیح میکوریزا در سطوح مختلف ورمی کمپوست برخوردار بودند.

کلیدواژه ها

استویا (Stevia rebaudiana Bertoni), تلقیح, کاروتنوئید, ورمی کمپوست, گلوموس

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.