بررسی میزان تاثیر احداث سدهای مخزنی حوضه جونقان- فارسان با توجه به توزیع مکانی آنها در کاهش سیلاب پایین دست

سیل بوجود آورنده خسارت های بسیاری در مناطق مختلف ایران و تمامی کشورهاست که منابع آبی و خاک مناطق را هر ساله تخریب می کند. در بررسی های اخیر افزایش رخ داد این حاده در کشورها مستعد بودن شرایط اکوسیستمی طبیعی در وقوع آن مشخص گردیده است. بنابراین هرنوع راه حل عمده و مفید در جهت کاهش و یا کنترل سیل، بایستی در مناطق و حوضه های آبخیز استفاده گردد. حوزه آبخیز جونقان- فارسان یکی از حوضه های استان چهارمحال و بختیاری می باشد. در حوضه مذکور سدهای مخزنی جهت ذخیره آب احداث گردیده است که هدف  تحقیق، بررسی روندیابی جریان در رودخانه جونقان- فارسان و روندیابی مخزن جهت تعیین میزان تاثیر احداث سدها در محدوده مورد مطالعه بوده است. در مورد تاثیر احداث سدهای مورد مطالعه در منطقه نسبت به کل مساحت حوضه، نتایج نشان داد که سد بابا حیدر دبی اوج سیلاب را ۱۷/۳۳ درصد و با احتساب تمامی سدها ۳۱/۳۹ درصد در دوره بازگشت ۲ سال کاهش داده است. در مورد تاثیر احداث سدهای مورد مطالعه در منطقه نسبت به کل مساحت حوضه های بالادست سدها، نتایج نشان داد که سد بابا حیدر دبی اوج سیلاب را ۲۴/۴۹ درصد و با احتساب تمامی سدها ۴۴/۳۵ درصد کاهش دبی اوج سیل در دوره بازگشت ۳ سال کاهش داده است. در مورد تغییر ارتفاع آب روی سرریز ناشی از تغییر عرض سرریز، نتایج نشان داد که بیشترین درصد کاهش تغییر به میزان ۱۹/۹۴ به ازاء افزایش ۴۰ درصدی عرض سرریز سد دره باد گرگک در دوره بازگشت ۱۰ سال خواهد بود. همچنین می توان گفت که بیشترین درصد افزایش به میزان ۴۰/۳۹ به ازاء کاهش ۴۰ درصدی عرض سرریز سد دره بادگرگک در دوره بازگشت ۲ سال خواهد بود. بطور کلی می توان گفت که احداث سدهای مذکور تاثیر فاحشی در کاهش دبی اوج سیلاب ها خواهد داشت.

کلیدواژه ها:

روندیابی مخزن ، روندیابی رودخانه ، دبی اوج ، HEC-HMS