بررسی ویژگی های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی Euphorbia tirucalli L. در برخی از رویشگاه های طبیعی بلوچستان

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، دوره: 36، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJMAPR-36-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 455
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

یاسمین سپاهی سرجو

دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه باغبانی و فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

سید محسن موسوی نیک

دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

محمد گلوی

استاد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

احمد قنبری

استاد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

عبدالشکور رئیسی

مربی، گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولایت، ایرانشهر، ایران،

فاطمه نصرتی

دانشجوی دکترای ژنتیک و به نژادی گیاهی، گروه بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

چکیده

درختچه دیه دار با نام علمی Euphorbia tirucalli L. از خانواده Euphorbiaceae درختچه ای چند ساله شاداب با ساقه های منشعب و شاخه های گسترده و گرد است. عوامل محیطی یکی از مهمترین عوامل موثر بر صفات کمی و کیفی در گیاهان دارویی مطرح می باشد. در این تحقیق گیاه دیه دار در رویشگاه های مختلف استان سیستان و بلوچستان از نظر برخی خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، خاکی و فیتوشیمیایی بررسی شد. این تحقیق در قالب طرح آشیانه ای و آزمون حداقل اختلافات معنی دار دانکن در سطح ۵% به صورت کاملا تصادفی با سه تکرار و شامل شهرستان های: ۱- نیکشهر بخش هیچان (روستاهای کلات، حصارک و هشتیک)، ۲- شهرستان راسک (روستاهای فیروزآباد، جنگل و پارود) و ۳- شهرستان سرباز (روستاهای حیط، کیشکور و پیردان) با استفاده از پیمایش صحرایی اجرا گردید. نتایج نشان داد بین تمام صفات مورد بررسی اختلاف معنی داری بین شهرستان ها و مناطق وجود دارد. در این پژوهش صفات مورفولوژی در شهرستان نیکشهر بیشترین میزان را داشتند و کمترین ارتفاع و تعداد شاخه مربوط به شهرستان سرباز بود که نشان می دهد با افزایش ارتفاع از سطح دریا رشد رویشی این درختچه کم می شود. خاک مورد بررسی مناطق شهرستان نیکشهر از نظر عناصر شاخص مانند فسفر و پتاسیم نسبت به سایر مناطق وضعیت مطلوب تری نشان داد. بیشترین میزان کلروفیل a، b و کاروتنوئید در فصل بهار، پرولین و فلاونوئید در فصل تابستان و آنتوسیانین در شهرهای مختلف به صورت متغیر مشاهده شد. بیشترین میزان کلروفیل a، b در شهرستان سرباز و کاروتنوئید و آنتوسیانین در شهرستان راسک اندازه گیری شد. ترکیب های شیرابه نشان داد که بیشترین مقدار و تعداد مواد موثره در فصل تابستان در این گیاه وجود دارد.

کلیدواژه ها

درختچه دیه دار (Euphorbia tirucalli L.), عوامل محیطی, مورفولوژی, فیزیولوژی, فیتوشیمی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.