اثر تنش خشکی بر محتوای فیتواسترول ها و ژن های کلیدی درگیر در مسیر سنتز بتاسیتوسترول در گیاه دارویی کدوی تخم کاغذی (Cucurbita pepo L.)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، دوره: 36، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJMAPR-36-2_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 339
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد زینالی

دانش آموخته دکترا، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

بهرام ملکی زنجانی

دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

پرویز مرادی

استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویح کشاورزی، زنجان، ایران

فرید شکاری

دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

سید محسن نیازخانی

دانش آموخته دکترا، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

تنش های زیستی ازجمله خشکی بر میزان تولید متابولیت های ثانویه به ویژه استرول های گیاهی (فیتواسترول ها) اثر می گذارد. در بین فیتواسترول های موجود در کدوی تخم کاغذی، بتاسیتوسترول از مهمترین مواد موثره در آن است که خواص دارویی زیادی نیز دارد. در این مطالعه، اثر پنج سطح تنش خشکی بر روی میزان تولید روغن بذر و فیتواسترول های موجود در آن در سه ژنوتیپ و رقم استریاکای کدوی تخم کاغذی (Cucurbita pepo L.) مطالعه شد. تجزیه فیتواسترول ها با استفاده از GC/MS نشان داد که افزایش میزان تنش خشکی اثر منفی بر میزان تولید روغن حاصل از بذر رسیده کدوی تخم کاغذی داشت ولی فیتواسترول های تشکیل دهنده روغن به ویژه بتاسیتوسترول افزایش یافتند و این افزایش در رقم استریاکا (Styriaca) از بقیه ژنوتیپ ها بیشتر بود. برای تایید این نتایج، ۳۰-۱۵ روز بعد از گلدهی دانه های آن برداشت و میزان بیان ژن های SQS، PP۲A، SMT۲، ERG۲۶ و Cycloartenol synthase درگیر در مسیر سنتز فیتواسترول ها بررسی شد. نتایج مشخص کرد که در بین سطوح مختلف تنش خشکی و ژن های مورد مطالعه، در سطح دیم کاری ژن ها بالاترین میزان بیان را داشته و در آن بازه زمانی، عمده فعالیت مسیر سنتز استروئیدها در کدوی تخم کاغذی مسیر سنتز بتاسیتوسترول و استیگماسترول است.

کلیدواژه ها

بتاسیتوسترول, کدوی تخم کاغذی (Cucurbita pepo L.), تنش خشکی, بیان ژن, فیتواسترول, رقم استریاکا

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.