کشف ابعاد الگوی والدگری چندبعدی کودکان با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی و تاثیر آن بر تعامل والد- کودک: یک مطالعه ترکیبی
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه سلامت روان کودک، دوره: 7، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_CHILD-7-2_021
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 362
نویسندگان
Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Isfahan, Iran
Department of Psychology of Children with Special Needs, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Isfahan, Iran
Department of Psychology of Children with Special Needs, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Isfahan, Iran
Department of Psychology of Children with Special Needs, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Isfahan, Iran
چکیده
زمینه و هدف: نارسایی توجه/ فزونکنشی، اختلالی عصبی تحولی است که در خط مقدم درمان آن، آموزش والدین جایگاه ویژهای دارد. اغلب والدین دارای این کودکان رفتار تلافی جویانه و مقابله ای را نشان داده و راهبردهای والدگری غیرموثر را به کار می گیرند که ممکن است باعث افزایش علائم این اختلال شده و تعامل والد-کودک را تحت تاثیر قرار دهد. این پژوهش با هدف کشف و تدوین ابعاد الگوی والدگری چندبعدی و اثربخشی آن بر تعامل والد- کودک انجام شد. روش: با توجه به موضوع این پژوهش از طرح ترکیبی مدل اکتشافی استفاده شد. بدین صورت که ابتدا در مرحله کیفی با روش تحلیل محتوا و بررسی مقالات و کتب، مشکلات کودکان با اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی و خانواده های آنها، شناسایی و کدگزاری شد و سپس الگوها و برنامه های آموزشی- درمانی درباره آموزش و درمان این مشکلات مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله بعد، از یافته های کیفی جهت تدوین الگوی والدگری استفاده شد. در مرحله کمی این الگو، به ۱۰ مادر دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی، طی ۱۶ جلسه دو ساعته و به مدت دو ماه، آموزش داده شد و تعامل والد- کودک آنها با مادران گروه گواه، مقایسه شد. روش نمونه گیری در مرحله کیفی و کمی به صورت هدفمند و روش جایدهی افراد نمونه در گروههای آزمایش (۱۰ نفر) و گواه (۱۰نفر)، تصادفی انجام شد. ابزار پژوهش مقیاس تعامل والد- کودک پیانتا (۱۹۹۲) بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS۲۰ و تحلیل واریانس با سنجش مکرر استفاده شد. یافته ها: در تحلیل محتوا ۱۱ مضمون اصلی و۵۰ مضمون فرعی در زمینه مشکلات این کودکان شناسایی و با توجه به آنها، جلسات مداخله تدوین شد. نتایج مرحله کمی نشان داد که در نمره کل و تمامی خرده مقیاسها (تعارض، روابط مثبت، و وابستگی) تفاوت میانگین ها در سه مرحله پیشآزمون، پسآزمون، و پیگیری معنادار بود (۰/۰۵> P)؛ بدین معنی که آموزش الگوی والدگری چند بعدی، میتواند تعامل والد-کودک را بهبود بخشد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد آموزش الگوی والدگری چندبعدی (براساس مشکلات این کودکان) به دلیل اینکه تناسب بیشتری با سبب شناسی و نشانه های اختلال دارد و ترکیبی از روش هایی است که اثربخشی آنها در مطالعات مختلف تایید شده، بنابراین می تواند بر بهبود روابط والد- کوک موثر باشد.کلیدواژه ها
Multidimensional parenting model, attention deficit hyperactivity disorder (ADHD), parent-child interaction, الگوی والدگری چند بعدی, اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی, تعامل والد- کودکاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.