مقایسه مشکلات هیجانی - رفتاری و پرخاشگری در دانش آموزان با و بدون اختلال یادگیری خاص

زمینه و هدف: توانایی خواندن و ریاضی در زندگی دانش آموزان نقشی محوری دارد و غفلت از آن می تواند با مشکلات هیجانی-رفتاری همراه شود. با توجه به فراوانی مشکلات سازشی در دانش­آموزان با انواع اختلال­ های یادگیری خاص، پژوهش حاضر با هدف مقایسه مشکلات هیجانی- رفتاری و پرخاشگری در دانش آموزان با و بدون اختلال یادگیری خاص انجام شد.   روش: طرح پژوهش توصیفی از نوع تحلیلی- مقطعی بود. جامعه آماری این پژوهش، تمامی دانش ­آموزان مقطع ابتدایی با و بدون اختلالات یادگیری (ریاضی و خواندن) شهرستان رشت در سال تحصیلی ۹۸-۱۳۹۷ بودند. دانش­آموزان دو گروه مبتلا به اختلال نارساخوانی (۱۴ نفر) و حساب نارسایی (۱۶ نفر) به شیوه نمونه گیری در دسترس و دانش آموزان گروه غیرمبتلا (۲۸ نفر) به روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب شدند. ابزار پژوهش حاضر، پرسشنامه پرخاشگری کودکان دبستانی (شهیم، ۱۳۸۵) و مقیاس درجه بندی والدین کانرز- فرم والدین (۱۹۹۶) بود. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس یک­طرفه نشان داد که بین مشکلات هیجانی- رفتاری در گروه های مختلف، تفاوت معنادار وجود دارد (۰/۰۱>P،۴۳/۷۲F=). همچنین نتایج نشان داد که از نظر پرخاشگری، تفاوت در گروه های سه گانه معنادار است (۰/۰۱>P،۱۰/۸۸F=). با توجه به نتایج آزمون تعقیبی گیمز- هاول، این تفاوت به نفع گروه غیرمبتلا بود؛ اما تفاوتی از نظر سطوح پرخاشگری و مشکلات هیجانی-رفتاری بین دو گروه دانش آموزان با اختلال نارساخوانی و حساب­نارسایی مشاهده نشد (۰/۰۵P>). نتیجه گیری: بر اساس یافته ­های این پژوهش، دانش ­آموزان با اختلالات یادگیری خاص مشکلاتی در رفتار هنجاری، تکانشگری، مهارت ­های بین فردی، و ارتباطی دارند و ممکن است به دلیل همین مشکلات، عملکرد تحصیلی پایینی را تجربه کنند. علاوه بر این چون دانش ­آموزان با اختلالات یادگیری به طور مداوم شکست را تجربه می­ کنند، در نتیجه در برابر مشکلات هیجانی- رفتاری، آسیب ­پذیرتر بوده و مشکلات بیشتری را تجربه می­ کنند.

کلیدواژه ها:

Emotional-behavioral problems ، specific learning disability ، aggression ، مشکلات هیجانی - رفتاری ، اختلال یادگیری خاص ، پرخاشگری